Rum Ermeni Kiliselerinde Gizli Para Kasaları Nerelerde Olur?
Haç Define İşareti Anlamı Nedir? İstavroz Çözümü Nasıl Olur?
Muş Ermeni Yerleşim Yerleri Ermenileri ve Köyleri Eski Köy Adları
Dokuzpınar köy - Bulanık (Erentepe bucağı) - Muş
1928 K: Koğak
1902 Kiep: Koğank [ Erm koğonk'? "haramiler" ]
■ Kürd yerleşimi metonio
Oğlakkaya köy - Bulanık (Erentepe bucağı) - Muş
1928 K: Pırkaşen
E1902 Epr I.415: Prkaşén [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 19. yy sonunda 38 hane Ermeni ve 4 hane Kürt nüfusu vardı. SN
■ Köye kayıtlı nüfusun %90-95 arası Karapapak/Terekeme Türkleri, %5-10 arası Kürd kökenlidir metonio
Altınoluk köy - Bulanık (Karaağıl bucağı) - Muş
1928 K: Tırconk [ Erm tırçunk' "kuşlar" ]
■ Kürd yerleşimi metonio
Bostancılar köy - Bulanık (Karaağıl bucağı) - Muş
1928 K: Arincik [ Erm ar'nçag ]
■ Kürd yerleşimi metonio
Demirkapı köy - Bulanık (Karaağıl bucağı) - Muş
1928 K: Akrak [ Erm akrag "çiftlik" ]
■ Kürd yerleşimi metonio
Arakonak köy - Bulanık - Muş
1928 K: Odunçur [ Erm odnçur "yamaçsuyu" ]
■ Karapapak yerleşimi metonio
Balotu köy - Bulanık - Muş
1928 K: Téğut
E1902 Epr II.22: T'eğud [ Erm "karaağaçlı" ]
■ Ahıskalı yerleşimi metonio
Elmakaya bld - Bulanık - Muş
1928 K: Leter
1882 Epr II.83: Latar
E391: T'alar? [ Erm "yeşil" ]
■ MS 350 yılında II. Şahpur komutasındaki İranlıların Ermeni kralı Diran/Tiran'ı esir ederek gözlerini kör ettiği Talar köyü olması güçlü olasılıktır. ■ 1830'lu yıllarda 300 hane Ermeni nüfusu olan köye Bitlisli şeyhlerin yerleşmesi sonucunda Ermenilere ait tapuların nasıl şeyhlere geçtiği ve kasabanın Kürtleştiğine dair ilginç bir makale 1882 yılında Masis dergisinde yayımlanmıştır. SN
■ Karapapak ve Türk yerleşimi metonio
Gümüşpınar köy - Bulanık - Muş
1928 K: Pülur [ Erm plur "tepe" ]
■ Karapapak yerleşimi metonio
Örenkent köy - Bulanık - Muş
E1902, 1928 Epr, K: Xarabeşehir [ Kürd xarabêşar "şehirören" ]
E482 MKh: Haygaşén [ Erm "Hayk köyü" ]
■ Ermeni kaynaklarında 4. yy'dan itibaren kaydedilen Hayk'aşen harabesidir. Tarihçi Horenli Movses'in aktardığı rivayete göre Ermeni kavminin kurucusu olan Hayk ilk olarak Hark' ilçesindeki bu yere yerleşerek bir köy kurmuştur. SN
■ Köyde halen aslen Ermeni olupta Müslüman ve Kürtleşen aileler mevcuttur. Serhat Ronî
Bulanık ilçe - Bulanık - Muş
1928 K: Kop [ Erm kop "maden" ]
■ Kısmen Karapapak yerleşimi
■ İdari bölge adı Bulanık Çayından alınmıştır. SN
■ © 15.07.1856 Malazgirt ve Bulanıklar civarındaki köylere Sebki Aşireti'nin iskanından dolayı memnun olunduğu. deyar heyran
■ Bulanık Müslüman mezarlığının altında Ermeni Mezarlığı bulunmaktadır.Etrafı surlarlar ile çevrilmiş olup,kısmen tahrip olmuştur. Merkez jandarma karakolunun ana girişleri,eski kilisenin taş sutunlardır. Halen Kado Deresi mevkiinde Eski Ermeni Mezarlıkları,define avcılaarı tarafından tahrip edilmiştir.Çok acı bir durum. Serhat Ronî
■ Kısmen Ahıskalı ve Karapapak yerleşimi metonio
Böğürdelen köy - Hasköy (Korkut bucağı) - Muş
1928 K: Vartixax
E1914 K&P: Vartxax [ Erm ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
Büvetli köy - Hasköy (Korkut bucağı) - Muş
E1902, 1928 Epr I.333, K: Avzud [ Erm avzud "kumlu, milli" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 20. yy başında 40 hane Ermeni, 16 hane Kürt nüfus. SN
Gökyazı köy - Hasköy (Korkut bucağı) - Muş
1928 K: Düzmarnik
E1914 K&P: Marnig
E967 Epr: Mor'nig [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Karakütük köy - Hasköy (Korkut bucağı) - Muş
1928 K: Zığak
E967, E1902 Er, Epr II.244: Dzığag [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Otaç köy - Hasköy (Korkut bucağı) - Muş
1928 K: Zırkit
E482, E1902 MKh, Epr II.255: Dzır'ked [ Erm "ırmakbüken" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Eski adı muhtemelen Karasu nehrine geniş bir büklüm yaptıran dağ kütlesinden ötürüdür. Tarihçi Khorenli Movses bu dağın üstünde bulunan demir madenini anar. SN
Umurca köy - Hasköy (Korkut bucağı) - Muş
1928 K: Arkavank
E1902 Epr I.340: Ark'avank' [ Erm "kral (veya cennet) manastırı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Düzkışla bld - Hasköy - Muş
1928 K: Meğrakom
E967 Er: Meğrakom [ Erm "Meğraked (Karasu ırmağı) ağılı" ]
■ Meğrakom `bal komu` demektir. Ancak burada kastedilen, Meğraked (`Bal deresi`) adı verilen Karasu ırmağıdır. SN
Elmabulak köy - Hasköy - Muş
1928 K: Kolosik
E1914 K&P: K'olosig [ Erm "külahçık" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Hasköy ilçe - Hasköy - Muş
E1902, 1928 Epr, K: Xasköy
E967 Er: Xarts [ Erm "sazlık" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Hasköy adı Ermenice Xarts > Xars adından uyarlanmıştır; bu yörede Osmanlı hassı bulunduğuna dair bir belirti mevcut değildir. ■ 20. yy başında 4000 dolayında Ermeni nüfusu ve işler halde üç kilisesi vardı. SN
Yarkaya köy - Hasköy - Muş
1946 MYK: Bindak
1928 K: Bunduklar [ Erm bantog? "han, konak" ]
E1914 K&P: Bındıxner
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
Altınova bld - Korkut - Muş
1928 K: Vartinis
E967, E1914 Er, K&P: Varténis [ Erm vartenik' akk. vartenis "güllük" ]
A 229 Yaq: Wartanis
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 3 Ekim 1993 tarihinde “yasadışı örgüte yardım ve yataklık ettikleri’’ iddiasıyla evlerinin ateşe verilmesi sonucu aynı aileden 9 kişinin öldürüldüğü Vartinis Katliamı bu köyde vuku bulmustur. Anton
Çalaplı köy - Korkut - Muş
1928 K: Endak
E680, E967 Mam 6, Er: Antag [ Erm antag "tarlacık" ]
Değirmitaş köy - Korkut - Muş
1928 K: Kağmut [ Erm gağnud "meşeli" ]
Güneyik köy - Korkut - Muş
1928 K: Xars
E680, E1914 Mam 18, K&P: Xarts [ Erm "sazlık" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Türkçe güneyik `hindiba` demektir. SN
Güven köy - Korkut - Muş
1928 K: Hasik
E390, E1902 Pav, Epr: Hatsek' [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Ermeni alfabesini tanzim eden Mesrob Maşdots'un (y. 361-440) doğum yeri olan köydür. SN
İçboğaz köy - Korkut - Muş
1928 K: Norkağak [ Erm nork'ağak' "yenihisar, yenişehir" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Kapılı köy - Korkut - Muş
1928 K: Arnis
E967, E1914 Er, K&P: Ar'nisd [ Erm ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
Konakdüzü köy - Korkut - Muş
1928 K: Ardonk
E1914 K&P: Ardonk'/Ardunik [ Erm "tarlalar" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Korkut ilçe - Korkut - Muş
1928 K: Tilcafer
E867, E1914 Asoğ, K&P: T'il [ Erm "höyük" ]
■ 20. yy başında Kürd/Ermeni yerleşimi.
■ 11. yy'da yazan vakanüvis Stepanos Asoğik'e göre, 867 yılında Bizans imparatoru seçilen Ermeni kökenli I. Vasil aslen Til köylü idi. Eprigyan'a göre 19. yy sonunda köyün 37 hane Ermeni ve 61 hane Kürt nüfusu vardı. Kevorkian & Paboujian'a göre 1914'te 52 hanede toplam 500 dolayında Ermeni ve 80 dolayında Çerkes nüfus yaşamakta, Ermenilere ait Meryemana ve Surp Mesrob adında iki kilise ile 36 öğrencisi olan bir ilkokul bulunmakta idi. ■ 1990'da ilçe statüsü kazandı. SN
Oğulbalı köy - Korkut - Muş
1928 K: İkinci Azakpur
E967, E1902 Epr: Avzağpür [ Erm "havuzpınar" ]
Sazlıkbaşı köy - Korkut - Muş
1928 K: Akpinis
E967 Er: Ağpenis [ Erm ]
Yolgözler köy - Korkut - Muş
1928 K: Ağdad [ Erm "tuzla, şorak" ]
Yürekli köy - Korkut - Muş
1928 K: İrizak
E967, E1902 Er, Epr I.799: Erizag [ Erm "yaban alan" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Sarmaşık köy - Korkut - Muş
1928 K: Sospert [ Erm sôspert "çınarkale" ]
Erence köy - Malazgirt (Aktuzla bucağı) - Muş
1928 K: Azo
E390 Pav 20: Adzux [ Erm "kömür" ]
■ 350 yılında İran komutanı Şapuhvaraz'ın Abahunik ilinde kral Diran'ı esir alıp kör ettiği Adzux köyü burası olmalıdır. SN
Hasretpınarı köy - Malazgirt - Muş
1928 K: Tendürek [ Erm ]
E840, E1075 Last, Epr II.44: T'ondrag [ Erm "tandır" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 9. yy ortalarından itibaren ikiyüz yıl süreyle Ermeni toplumunu altüst eden Tondrakçı mezhep hareketinin doğum yeri muhtemelen burasıdır. Hadiseyi 11. yy tarihçisi Lastivertli Arisdakes ayrıntılı olarak anlatır. Ancak Iğdır-Erciş-Malazgirt-Hınıs arasındaki 180 km çaplı alanda T'ondrag adını taşıyan en az beş köy olduğu akılda tutulmalıdır. ■ 18. yy'dan önce Kürt Mirdasî aşiretlerinden Banoki aşireti egemenliğine girmiş ve Şeyh Hasan Banoki türbesi önem kazanmıştır. SN
■ © 04.01.1719 Aşayir-i Ekraddan Merdis mensubininden [Kürd Mirdasi aşiretinden] Banoki ve Başıcı aşiretleri maktularının tahsili hususunda... © 18.06.1859 Bulanıklı Şeyh Ahmed Efendi'nin uhdesinde bulunan Şeyh Hasan Banoki Zaviyesi meşihatına ve dervişan taamiyesine yapılan müdahalenin men'i. © 21.11.1892 Muş'un Malazgird nahiyesinin Tendirek köyündeki Molla Hüseyin Banuki Zaviyesi'nin taamiyesine vakfedilen Tendirek ve Okçiyan köyleri hasılatının tedkiki... deyar heyran
Konakkuran bld - Malazgirt (Nurettin bucağı) - Muş
1928 K: Dıgnik
E1914 K&P: Dügnuk/Dagnuk [ Erm ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Nüfusun Müslümanlaşmış Ermeni olduğu rivayet edilir. SN
Nurettin köy - Malazgirt (Nurettin bucağı) - Muş
1928 K: Nurettin
E1914 K&P: Noradin [ Erm Nordun? "yeniev?" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Malazgirt ilçe - Malazgirt - Muş
Y950: Mandzikert
E650, E1075 Last 93: Manazgerd
E390, E482 Pav 7, MKh: Manavazagerd [ Erm "Manavaz (öz.) hisarı" ]
Y100-: Minouas
■ 5. yy tarihçisi Khorenli Movses'in aktardığı rivayete göre kral Manavaz, Ermeni soyunun kurucusu olan Hayk'ın torunu ve MS 320 yılına dek bu bölgede hüküm süren Manavazyan sülalesinin kurucusu idi. Muhtemelen Urartu kıralı Menuas (MÖ 9. yy) ile aynı kişidir. İlçe merkezine yakın Adaköy'de Urartu kralı Menuas'a ait bir yazıt bulunmuştur. SN
Arpayazı köy - Merkez (Kızılağaç bucağı) - Muş
1928 K: Poğurgof
E1902 Epr: P'oğrgov [ Erm "oluklu" ]
E967 Er: P'oğk' [ Erm "oluklar" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Harman köy - Merkez (Kızılağaç bucağı) - Muş
1928 K: Xorunk
E967, E1902 Epr II.204: Xoronk' [ Erm "çukurlar" ]
E482 MKh: Xorni [ Erm "çukur" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Tarihçi Xorenli Movses'in (y. 410-490) vatanı olan ünlü Xorni köyüdür. 19. yy sonunda 160 Ermeni ve az miktarda Kürt nüfusu vardı. SN
Ortakent köy - Merkez (Kızılağaç bucağı) - Muş
1928 K: Artxonk
E1902 Epr: Ardgunk'
E967 Er: Ardzgonk' [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Özdilek köy - Merkez (Kızılağaç bucağı) - Muş
1946 MYK: Azakpur
1928 K: Birinci Azakpur
E967, E1902 Er, Epr: Avzağpür [ Erm "havuzpınar" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Suluca köy - Merkez (Kızılağaç bucağı) - Muş
E1914, 1928 K&P, K: Komer [ Erm "ağıllar" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Suvaran köy - Merkez (Kızılağaç bucağı) - Muş
1928 K: Kâsor
E1914 K&P: K'artsor [ Erm "taşdere" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Yörecik köy - Merkez (Kızılağaç bucağı) - Muş
1928 K: Zenguk [ Erm zankag "çan" ]
Ağaçlık köy - Merkez - Muş
1928 K: Karni [ Erm kar'ni "kuzuluk" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Alaniçi köy - Merkez - Muş
1928 K: Şénik
E967 Er: Şénig [ Erm "köyceğiz" ]
Bağlar köy - Merkez - Muş
1928 K: Çıriş [ Erm çrvej? "subasan" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Çatbaşı köy - Merkez - Muş
1928 K: Meğakom
E967 Er: Meğakom [ Erm "Meğraked (Karasu ırmağı) ağılı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Meğakom `arı komu` demektir. Ancak burada kastedilen, Meğraked (`Bal deresi`) adı verilen Karasu ırmağı olmalıdır. SN
Çöğürlü köy - Merkez - Muş
1928 K: Arinç
E905, E1902 Mam, Epr I.239: Ar'inc/Ar'inç [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Eski Ermeni coğrafyasında yaklaşık 40 yerde örneği görülen Arinç yer adının anlamı muğlaktır. 10. yy'da yazan tarihçi Hovhan Mamigonyan, sözcüğün anlamını açıklamak için (inandırıcı olmayan) bir efsaneye başvurur. SN
Çukurbağ köy - Merkez - Muş
1928 K: Orgınos
E967 Er: Urganots [ Erm "cüzamlı yeri" ]
Derecik köy - Merkez - Muş
1928 K: Hovadorik [ Erm ]
E1914 K&P: Havadarig
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Donatım köy - Merkez - Muş
1928 K: Tirkavank
E1914 K&P: Tırkevank' [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 20. yy başında 850 Ermeni nüfusu ve Surp Toros kilisesi vardı. SN
Durugöze köy - Merkez - Muş
1928 K: Tıfnik
1902 Kiep: Tevnik
E967, E1902 Er, Epr: Tıvnig [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Ekindüzü köy - Merkez - Muş
1928 K: Şuşnemerk [ Erm şuşnamark "zambakçayırı" ]
■ Köyün hemen doğusunda bulunan Şuşan veya Susan Kalesi 10. yy'dan itibaren kaydedilmiştir. SN
Güzeltepe köy - Merkez - Muş
1928 K: Acmanuk
E967 Er: Açmanug [ Erm ]
İnardı köy - Merkez - Muş
1928 K: Xitink [ Erm ]
E1900 Hew 82: Xétink' [ Erm ]
Karaağaçlı bld - Merkez - Muş
1928 K: Alvarinç
E1902 Epr I.52: Alvar'inç [ Erm "? yamacı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Karaköprü köy - Merkez - Muş
1928 K: Xoper
E967 Er, Epr II.213: Xoper [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Kepenek köy - Merkez - Muş
1928 K: Arak
E680, E1902 Mam, Epr I.236: Ar'ag/Ar'ags
E967 Er: Ar'egnadzag [ Erm "Areg gediği" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Muş ile Sason arasındaki bağlantıyı sağlayan ve Erm Argitsor (`Arag deresi`) adı verilen vadinin kuzey girişinde stratejik önemi olan bir köydür. ■ 9. yy'dan önce inşa edilen ünlü Arakelots manastırı bu köyün 3 km güneybatısındadır. Arakelots (`havariler`) adı şüphesiz vadinin eski adı olan Arag'dan halk etimolojisi yoluyla türetilmiştir. SN
Kırköy bld - Merkez - Muş
1928 K: Serong
E680, E1914 Mam, K&P: Tsrônk' [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Kıyık köy - Merkez - Muş
1928 K: Kaşkaldak/Kışkıltax [ Erm ]
E1902 Epr II.138: Xaşxaldağ
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Muratgören köy - Merkez - Muş
1928 K: Suluk
E967 Er: Dzılug [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Soğucak köy - Merkez - Muş
1928 K: Mongok
E1914 K&P: Mogunk'
E967 Er: Mogunk'/Mogdun [ Erm "Mecusiler" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Erm mog `mecusi, Zerdüşt rahibi`, mogdun `mecusiler evi`, mogunk `mecusiler`. ■ Bu köyün 2 km güneyindeki kalıntılar Ortaçağ tarihlerinde zikredilen Tıragadar veya Vişabakağak kenti harabeleri olabilir. SN
Sungu bld - Merkez - Muş
1928 K: Norşin
E1914 K&P: Norşén [ Erm "yeniköy" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 1914'te 2150 Ermeni nüfusu, biri katolik mezhebine ait olmak üzere iki kilisesi vardı. SN
Sütlüce köy - Merkez - Muş
1928 K: Sapne
E967 Er: Dzap'ni [ Erm ]
Tabanlı köy - Merkez - Muş
1928 K: Kirtakom
E1914 K&P: Krtakom [ Erm "Kürt komu" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ İsmine rağmen 20. yy başında 1500 nüfuslu Ermeni köyü idi. Bir kilisesi ve iki manastırı mevcuttur. SN
Tekyol köy - Merkez - Muş
1928 K: Pertak
E967 Epr I.396: Pertag [ Erm "kalecik" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Eski adını hemen doğusundaki dağda bulunan tarihî Asdğapert (`yıldızkale`) kalesinden almıştır. 20. yy başında 150 hane Ermeni nüfusu vardı. SN
Üçdere köy - Merkez - Muş
1928 K: Oğonk
E1914 K&P: Oğunk' [ Erm "sırtlar" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 20. yy başında 620 dolayında Ermeni nüfusu ve Surp Sarkis kilisesi vardı. SN
Yarpuzlu köy - Merkez - Muş
1928 K&P, K: Soxkom [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Yeşilce köy - Merkez - Muş
1928 K: Arnçavank [ "arinç (?) manastırı" ]
E967 Er: Arnçavank' [ Erm "Yaka manastırı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Dilimli köy - Merkez (Mercimekkale bucağı) - Muş
1928 K: Salorik
Dumlusu köy - Merkez (Mercimekkale bucağı) - Muş
1928 K: Sarkisan [ Kürd "Sarkisler (öz.)" ]
1902 Kiep: Sarkisyan [ Erm "Sarkisgiller (öz.)" ]
Keçidere köy - Merkez (Mercimekkale bucağı) - Muş
1928 K: Çaksor [ Erm çaxtsor "değirmendere" ]
Kıyıbaşı köy - Merkez (Mercimekkale bucağı) - Muş
1928 K: Arincik
E967 Er: Ar'nçig [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Mercimekkale köy - Merkez (Mercimekkale bucağı) - Muş
1928 K: Sakavi
1902, E1914 Kiep, K&P: Ts'xavi
E1902 Epr II.243: Dzığav [ Erm ]
E967 Er: Dzığov
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Köye adını veren Mercimekkale (Oğagan) kalesi 2,5 km kuzeydoğuda bir höyük üzerindedir. ■ 20. yy başında 300 nüfuslu bir Ermeni köyü idi. 5. yy din büyüklerinden Gatoğigos Sahag Bartev'in mezarı bu köyde idi. SN
Serinova bld - Merkez (Mercimekkale bucağı) - Muş
1928 K: Artét
1902 Kiep: Erteft / Deyrük
E967, E1902 Er, Epr I.282: Artert' [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Eski Artert veya Erteft köyü 7 km kuzeydoğuda ve tepede iken Deyrük (`kilisecik`) mevkiinde yeni yerleşim gelişmiştir. SN
Sürügüden köy - Merkez (Mercimekkale bucağı) - Muş
1928 K: Xırbefekiyan [ Kürd xirbêfêkiyan "fakihleröreni" ]
1902 Kiep: Hatsig [ Erm "çörecik" ]
Ağartı köy - Merkez (Yaygın bucağı) - Muş
1928 K: Sahak
E1914 K&P: Sahag [ Erm "öz." ]
1902 Kiep: Saak
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Bozbulut köy - Merkez (Yaygın bucağı) - Muş
1928 K: Kömüs
1902 Kiep: Goms
E967, E1902 Er, Epr I.522: Komk' akk. Koms [ Erm "ağıllar" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 19. yy sonunda 50 hane Ermeni nüfusu, Surp Stepannos kilisesi ve 1870'te inşa edilmiş taş mektebi vardı. SN
Konukbekler bld - Merkez (Yaygın bucağı) - Muş
1928 K: Anzar [ Erm andzar'? "ağaçsız" ]
1902 Kiep: Azar
Körpeağaç mah Konukbekler - Merkez (Yaygın bucağı) - Muş
1928 K: Dom
1902 Kiep: Tom
E967 Er: Tump [ Erm "tümsek" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
Nadaslık köy - Merkez (Yaygın bucağı) - Muş
1928 K: Hergift
1902 Kiep: Herküft
E967 Er: Ayrgerd [ Erm "in-hisar" ]
Yaygın bld - Merkez (Yaygın bucağı) - Muş
1928 K: Miğdi/Meğdi
1902 Kiep: Meğdik Norşen [ Erm norşén "yeniköy" ]
E320, E680 ZKl, Mam 60: Meğdi
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ MÖ 716 yılına ait Sargon vekâyinamesinde Asurca U-mildiş adıyla anılan yer olmalıdır. Karş. Justi, Iranisches Namenbuch, s. 57, Bagadâta maddesi altında. ■ 4. yy vakanüvislerinden Zenob Klag'ın aktardığı kuruluş efsanesine göre kral Vağarşag zamanında (MÖ 2. yy) Hindistan'dan gelerek Aşdişad tapınağını kuran Hintli bir rahibin üç oğlundan biri olan Meğdés, kendi adıyla anılan kasabayı kurmuştur. ■ 1902 tarihli Kiepert haritasına göre Meğdik köyü biraz daha kuzeydoğuda, belki şimdiki Kardeşler mezrası yerinde olup, bugünkü yerleşim Norşen (`yeniköy`) adıyla gösterilmiştir. ■ 1914'te 380 nüfuslu Ermeni köyü idi. SN
Ağıllı köy - Merkez - Muş
1928 K: Dapik [ Erm dap'ig "düzce" ]
Bilek köy - Merkez (Yaygın bucağı) - Muş
1928 K: Pazu
E320, E1902 ZKl, Epr: Pazum [ Erm "şenlik" ]
■ 20. yy başında Ermeni/Türk yerleşimi.
■ 4. yy vakanüvisi Zenob Klag'a göre 3200 haneden oluşan köyün adı da `kalabalık` anlamına gelmekteydi. SN
Çengilli köy - Merkez (Yaygın bucağı) - Muş
1928 K: Çengilli [ Tr çanlı kilise "çanlı (kilise)" ]
E1902 Epr II.284-292: Surp Garabedi Vank' [ Erm "Sup Garabed manastırı" ]
E967 ZKl, Er: Klagavank' [ "Klag manastırı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Şimdi Kürd yerleşimi
■ 6. yy'dan önce inşa edilen ünlü Surp Garabed (veya Klag) Manastırının bulunduğu yerdir. 1910'lara dek manastır kompleksinden başka yerleşim bulunmadığı, o döneme ait fotoğraflardan anlaşılır. Halen manastır tamamen sökülerek taşlarıyla küçük bir Kürt köyü inşa edilmiştir. SN
Güvendik mz - Merkez - Muş
E1900 Hew 82: Hoğts/Xots [ Erm ]
Armutkaşı köy - Varto (Çaylar bucağı) - Muş
1928 K: Danzik [ Erm dantsig "armutçuk" ]
■ Alevi zaza yerleşimi Xormekan Aşireti samuel
Karaköy köy - Varto (Karaköy bucağı) - Muş
1928 K: Karaköy [ Erm k'araküğ "taşköy" ]
Kayalıdere köy - Varto (Karaköy bucağı) - Muş
1928 K: Xınzor süfla [ Erm xıntsor "elma" ]
Kayalıkale köy - Varto (Karaköy bucağı) - Muş
1928 K: Yukarı Xınzor [ Erm xıntsor "elma" ]
Sağlıcak köy - Varto - Muş
1928 K: Dapak [ Erm dap'ag "düzlük" ]
■ Alevi zaza yerleşimi (Lolan Aşireti) samuel
Sazlıca köy - Varto - Muş
1928 K: Karkarut/Gargarut [ Erm gargar'ud "höyüklü" ]
K012: Qerqerut
■ Bölgede köyün gerçek adı '' Qerqerut '' olarak bilinir. Köyün nüfusunun tamamına yakınını '' Qerbaşi '' aşiretinin mensupları oluşturmaktadır. Huk
Varto ilçe - Varto - Muş
1928 K: Gümgüm
1928 K: Varto (idari bölge) [ Erm Varto kavar' "gül nahiyesi" ]
■ Varto eskiden beri bölge adıdır. İlçe merkezi olan kasaba Gımgım adıyla bilinir. SN
■ 1946 ve 1966 yıllarında olmak üzere iki büyük deprem geçirmiştir. Bu depremlerde ilçe merkezi yerle bir olmuştur. Huk
Mercimekkale mv - Merkez (Mercimekkale bucağı) - Muş
E390, E905 Pav, Mam: Oğagan [ Erm "sırtlı" ]
■ 4. ila 9. yüzyıllar arasında Muş ovasına hakim olan Mamigonyan hanedanının dede mülkü ve türbelerinin bulunduğu kale idi. SN
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder