17 Ağustos 2017 Perşembe

Sivas Eski Ermeni Köyleri Listesi Yerleşim Yerleri

Ermeni Evlerindeki Gizli Para Kasaları Nerelerde Olur?
 

Rum Ermeni Kiliselerinde Gizli Para Kasaları Nerelerde Olur?
 

Haç Define İşareti Anlamı Nedir? İstavroz Çözümü Nasıl Olur?


Sivas Eski Ermeni Köyleri Listesi Yerleşim Yerleri

   Ballıdere köy - Akıncılar - Sivas
1928 K: Tırçik [ Erm ]
    Sapanlı köy - Akıncılar - Sivas
1928 K: Xordik [ Erm xortig "çukurca" ]
    YağlıÇayır köy - Akıncılar - Sivas
1928 K: Alamelik
E1901 Vic, Epr: Alamonig [ Erm ]
E905 Ardz: Aramanyag? [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 10. yy'da Tovma Ardzruni ve 13. yy'da Vartan Areveltsi tarafından zikredilen Aramanyag kalesi hakkında bilinen şey, İspir ve Erzincan'ın `ötesinde` (batısında) bulunduğudur. SN
    Akıncılar ilçe - Akıncılar - Sivas
1928 K: Ezbider [ "şehri ve Akıncılar köylerini içine almaktaydı] ve Yakacık [Suşehri, Akşehir-i Ab" ]
E1902, E1914 Epr, Mn: Adzbıder [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Kasaba yakınında bulunan tarihi Garmrag Surp Nşan manastırının 19. yy sonlarında `acınacak durumda olduğu, sadece 100 dönüm kadar ekilebilir arazi, bir üzüm bağı ve küçük bir değirmene sahip olduğu` kaydedilmiştir (Epr II.333). SN
■ © »»» 14.11.1849 Karahisar-ı Şarki'ye bağlı Akşehirabad [bugünkü Suşehri ve Akıncılar köylerini içine almaktaydı] ve Yakacık [Suşehri, Akşehir-i Abad, Yakacık nahiyeleri bugünkü Suşehri, Gölova ve Akıncılar ilçeleri kapsamaktaydı] kazası dahilinde kırk yıldır mutavattın olan Koçgiri Aşireti'nden Kapımahmudlu Mustafa Ağa ve oymağının vergilerini ödediklerine ve yöre ahalisi ile iyi geçindiklerine dair ... deyar heyran
    Altıntepe mah Akıncılar - Akıncılar - Sivas
1928 K: Xodik [ Erm "çayırcık" ]
    Akpelit köy - Divriği (Danişment bucağı) - Sivas
1946 MYK: Gamho
1928 K: Gamxu [ Erm ]
■ Kısmen Alevi yerleşimi
    Çayören köy - Divriği (Danişment bucağı) - Sivas
1928 K: Purge [ Erm purk "hisar, burç" ]
■ Alevi yerleşimi
    KarşıKonak köy - Divriği (Danişment bucağı) - Sivas
1928 K: Kaxdik [ Erm kaxdik' "göçebeler" ]
■ Alevi yerleşimi
    Yeşilyol köy - Divriği (Danişment bucağı) - Sivas
1928 K: Daregan [ Erm "çavdar" ]
    Gedikbaşı köy - Divriği (Gedikbaşı bucağı) - Sivas
1928 K: Karageban [ Erm k'aragaban "taşlıgeçit" ]
■ Alevi yerleşimi
    Ağılcık köy - Divriği - Sivas
1928 K: Tuğut [ Erm t'ğud "karaağaçlı" ]
■ Alevi yerleşimi
    Demirdağ köy - Divriği - Sivas
1946 MYK: Purunsur
1928 K: Prunsor [ Erm ]
■ Alevi yerleşimi
    Derimli köy - Divriği - Sivas
1946 MYK: Gağmut
1928 K: Gağnut [ Erm gağnud "meşeli" ]
■ Alevi yerleşimi
    Duruköy köy - Divriği - Sivas
1928 K: Arege/Türk Arege
E1879, E1902 Epr I.276: Narega/Arega Küğ [ Erm ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
■ Köye adını veren Nareg Manastırı (Naregavank') 1021'de Van bölgesinin Bizans'a bırakılması üzerine Ağtamar yakınındaki Narek Manastırından (şimdi Gevaş Yemişli köyü) göçen keşişler tarafından kurulmuştur. Narek'li şair Aziz Krikor'un naaşının da buraya nakledildiği rivayet edilir. Azizin mezarı halen yerel Alevilerce Şanmaz Pir Hazretleri adıyla ziyaret edilmektedir. SN
    Eskibeyli köy - Divriği - Sivas
1928 K: Norşun [ Erm norşén "yeniköy" ]
■ Alevi yerleşimi
    Günbahçe köy - Divriği - Sivas
1928 K: Xazekrek [ Erm xozakarag "domuzçiftliği" ]
■ Alevi yerleşimi
    Güneyevler köy - Divriği - Sivas
1946 MYK: Erşun
1928 K: Arşun
E1877 Siv: Aşuşén [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Şimdi Alevi yerleşimi
■ 19. yy sonunda 700 Ermeni nüfusu ve Mokuts Takavor (`Mecusi kralı`) adlı kilisesi vardı. SN
    Güvenkaya köy - Divriği - Sivas
1928 K: Aşuditekke [ Erm aşodi "Aşot (öz.) köyü" ]
■ Alevi yerleşimi
    İkizbaşak köy - Divriği - Sivas
1928 K: Kömek [ Erm komk' "ağıllar" ]
■ Alevi yerleşimi
    Kayaburun köy - Divriği - Sivas
1928 K: Odur
E1878: Asdvadzadur/Otur [ Erm "Allah verdi" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi. Şimdi Alevi yerleşimi
■ 1878'de köyde Surp Tovma adına bir kilise ve 50 öğrencisi bulunan Mamigonyan mektebi vardı. Köyün yakınında Paylavank' adlı manastırın harabesi bulunuyordu. SN
    Eğrisu köy - Divriği - Sivas
1968 K2: Kevendüzü
1530, 1928 T-Kar, K: Anzağar [ Erm ]
■ Alevi yerleşimi
    Maltepe köy - Divriği - Sivas
1946 MYK: Hornavil
1928 K: Xornavul
E1280, E1914 Bal 130: Xurnavul [ Erm "çukurağıl" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Kısmen Alevi yerleşimi
■ Köyde bulunan Surp Lusavoriç Ermeni manastırının yazıtları arasında Xurnavul adını anan 1280 ve 1485 tarihli yazıtları Balyan sf. 130-131 aktarır. Manastır 20. yy başında metruk fakat sağlam durumdaydı. SN
    Oyuktepe köy - Divriği - Sivas
1928 K: Kömüşfengi [ Erm komeşvank "susığırımanastırı" ]
■ Alevi yerleşimi
    Uzunkaya köy - Divriği - Sivas
1928 K: Pargam
E1879: Parğam [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Şimdi Alevi yerleşimi
    Gökçebel köy - Divriği (Mursal bucağı) - Sivas
1928 K: Bahtiyar Venki [ Erm vank' "manastır" ]
■ Alevi yerleşimi
    KavaklıSu köy - Divriği (Mursal bucağı) - Sivas
1928 K: Armutak
E1877 Siv: Armut'ağ [ Erm Aramu t'ağ "Aram (öz.) mahallesi" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Şimdi Alevi yerleşimi
    Yerliçay köy - Divriği (Mursal bucağı) - Sivas
1928 K: Vartan [ Erm Vartan "öz." ]
■ Alevi yerleşimi
    Cürek köy - Divriği - Sivas
1946 MYK: Cürek [ Erm çurig "derecik" ]
■ Alevi yerleşimi
■ Cürek/Çurig esasen buradan geçen ırmağın (şimdi Çaltı Suyu) adıdır. SN
    Alazlı köy - Doğanşar - Sivas
1455, 1928 FK: Çirmiş [ Erm ]
    Gemerek ilçe - Gemerek - Sivas
1530 T: Gemerek [ Erm garmrag "Küçük Kapadokya" ]
■ Eski ve Orta çağ Ermenicesinde Garmir/Karmir, merkezi Kayseri kenti olan Kapadokya ülkesinin adıdır. Garmrag/Karmrag `Cappadocia Minor` anlamındadır. SN
■ Gemerek (‏كمرك‏ - گمرك - گمه رك‏‏) ismini açıklayıcı herhangi bir yazılı kaynak mevcut değildir. Ali Cevad’a (? — 1914 İstanbul) göre Tonus ilçesinin beldesi olan Gemerek’in adının nereden geldiği bilinmemektedir . Ayrıca Gemerek ismine Gaziantep’te (Belge 1) de rastlamaktayız . Halk tarafından kabul edilen Kemer-i Ak kelimesinin zamanla değişerek Gemerek ismini aldığı söylenmekte fakat akademik ve mantıklı bir geçerliliği olmadığı için biz buna itibar etmiyoruz. obirtarihci
    Akçataş köy - Gölova - Sivas
1928 K: Pardu [ Erm pardi "kavaklı" ]
    Boğazköy köy - Gölova - Sivas
1928 K: Karul [ Erm k'aror? "taşlık" ]
    Çukuryurt köy - Gölova - Sivas
1928 K: Karnos [ Erm karnots "taşlık" ]
    Demirkonak köy - Gölova - Sivas
1928 K: Noxudpert [ Erm ]
    Gölova ilçe - Gölova - Sivas
1865, 1928: Ağvanis [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ © »»» 14.11.1849 Karahisar-ı Şarki'ye bağlı Akşehirabad ve Yakacık [Suşehri, Akşehirabad, Yakacık nahiyeleri bugünkü Suşehri, Gölova ve Akıncılar ilçeleri kapsamaktaydı] kazası dahilinde kırk yıldır mutavattın olan Koçgiri Aşireti'nden Kapımahmudlu Mustafa Ağa ve oymağının... deyar heyran
    AlçıÖren köy - Hafik - Sivas
1928 K: Kötni
E1877 Siv: K'ot'ni [ Erm ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi. Şimdi Alevi yerleşimi
    Bahçecik köy - Hafik - Sivas
1928 K: Bahçecik
E1877 Siv: Bardizag [ Erm "bahçecik" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 1601 yılında Erzincan ve Sivas'tan iltica eden Ermeniler tarafından kurulmuştur. Ancak eski adın Türkçe Bahçecik olup Ermenice adın daha sonra ortaya çıkmış olması mümkündür. SN
    Çınarlı köy - Hafik - Sivas
1928 K: Oğnevid
E1877 Siv: Oğnovud [ Erm oğnovid "sırtdere" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Çukurbelen mah - Hafik - Sivas
1928 K: Xanzar
E1877 Siv: Xandzar' [ Erm xandzar' "yanık yer" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Düzyayla köy - Hafik - Sivas
1928 K: Xorxon
E1877 Siv: Xoroxon [ Erm ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Göydün köy - Hafik - Sivas
E1877 Siv: Govdun [ Erm "inekdamı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Günyamaç köy - Hafik - Sivas
1928 K: Pirebürt
E1877, E1902 Siv, Epr: Prapert [ Erm "alçıkale?" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 19. yy sonunda 37 hane Ermeni ve 34 hane Türk nüfusu vardı. SN
    Tuzhisar köy - Hafik - Sivas
E1877 Siv: Tuzasar [ Tr ]
E1902 Epr: Ağd/Ağdk' [ Erm ağd "tuzlu, şorak" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Kısmen Alevi yerleşimi
■ 1877'de 1844 Ermeni nüfusu, halen harabesi mevcut olan Surp Garabed adında kilisesi ve 236 öğrencisi olan okulu vardı. Köyün yakınında Surp Hreşdagabed Manastırı bulunmaktaydı. SN
    Hafik ilçe - Hafik - Sivas
E1877 Siv: Bedrosi [ Erm "Bedros (öz.) köyü" ]
1873, 1928: Koçhisar
1282 Bibi §73: Havik [ Erm havig "dedecik" ]
■ 13. yy'dan itibaren kaydedilmiş olan isim için Kürdce Having `yazlık` düşünülemez. 1873-1926 yılları arasında Koçhisar adıyla kaza merkezi oldu. SN
■ © 15.05.1850 Sivas dahilinde Sivaseli ve Hafik kazalarında yerleşik Koçgiri Aşireti arasındaki kavgalar... deyar heyran
    Aydoğan köy - İmranlı (Gedikbaşı bucağı) - Sivas
1928 K: Örenik
E1914 Mn: Ur'anig [ Erm ]
1530 T-An: Urnik/Uranik
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Şimdi Alevi yerleşimi
    Yoncabayırı köy - İmranlı (Gedikbaşı bucağı) - Sivas
1928 K: Ekrek Çimeni [ Erm akrag "çiftlik" ]
■ Alevi yerleşimi
    Taşlıca köy - İmranlı (Karacaören bucağı) - Sivas
1960e DİE: Tarbaşaraplar
1928 K: Tarbaş [ Erm tarbas "saray" ]
1530 T-An: Tarbas
■ Alevi yerleşimi
    Ekincik köy - İmranlı - Sivas
1928 K: Kağnud/Gâğnud [ Erm gağnud "meşeli" ]
■ Alevi yerleşimi
    Sutaşı köy - Kangal (Akpınar bucağı) - Sivas
1928 K: Mezgit [ Erm "cami" ]
    Taşlık köy - Kangal (Kavak bucağı) - Sivas
1928 K: Taşlık
E1877 Siv: K'arahad [ Erm "taşlık" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi. Şimdi Alevi Zaza yerleşimi
    Ağılkaya köy - Merkez (Karayün bucağı) - Sivas
1946 MYK: Pagaç
1928 K: Pakariç [ Erm ]
■ Erzincan Tercan'daki ünlü tapınak kenti Pakariç (Çadırkaya köyü) adını taşır. SN
    Çaygören köy - Merkez (Karayün bucağı) - Sivas
1928 K: Çirhin [ Erm çrhan "suçıkan" ]
    Günören köy - Merkez (Karaçayır bucağı) - Sivas
1928 K: Ağgi [ Erm ayki "üzüm bağı" ]
    Dörteylül köy - Merkez - Sivas
1960 DİE: Çayboyu
1928 K: Pirkinik
E1257, E1902 Epr I.413: Pırknik' [ Erm "hisarcık" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Rivayete göre 1022 yılında Bizanslılar tarafından buraya sürgün edilen Van (Vaspuragan) kralı Senekerim Ardzruni tarafından kurulmuştur. Kilisenin (artık mevcut olmayan) yazıtı 1257 tarihlidir. 1707'de köy ahalisi rahip Mikayel önderliğinde Katolik dinini benimsedi. 19. yy'da nüfusunun çoğunluğu katırcılıkla geçinen Katolik Ermenilerdi. ■ 1960'ta Çayboyu, 1990'lı yıllarda Sivas Kongresi'nin kapanış tarihi onuruna Dörteylül adı verildi. SN
    Esenyurt mah Sivas - Merkez - Sivas
1928 K: Şimkürek
E1877 Siv: Şınkurak n.d. Bor'azud [ Erm İşun kurag? "eşek sıpası" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Natanyan'a göre `Bu köyün ahalisi zamanında tamamen Ermeniymiş, ancak serveti zorbalar tarafından ellerinden alınınca dinlerini değiştirmek zorunda kalmışlar; şimdi sadece üç hanede 37 Ermeni bulunmaktadır.` (1877) Ermeni kaynaklarında yaygın olan `İşunkurag = eşek sıpası` açıklaması halk efsanesi olabilir. SN
    İşhanı köy - Merkez - Sivas
E1877 Siv: İşxani [ Erm "beyköyü" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Kısmen Alevi yerleşimi
    Kolluca x - Merkez - Sivas
1946 MYK: Kahkik [ Erm kağk'ig? "şehircik" ]
    Pınarca köy - Merkez - Sivas
1928 K: Toros [ Erm T'oros "Theodoros (öz.)" ]
■ Kişi veya aziz adı olan Toros adının Toros dağlarındaki Toros'la ilgisi yoktur. SN
    Sivritepe köy - Merkez - Sivas
1960 DİE: Karayön
1928 K: Mamuga [ Erm "çakal eriği" ]
    Ulukapı köy - Merkez - Sivas
1928 K: Xoşafenk
E1919: Xoşavank' [ Erm xoşavank' "manastır" ]
    Uzuntepe köy - Merkez - Sivas
1928 K: Kılxıdık [ Erm klxadag "başaltı" ]
■ Kürd Yerleşimi Devran
    Tutmaç köy - Merkez (Ulaş bucağı) - Sivas
E1877 Siv: Tıtmac [ Erm "ekşili" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Şimdi Karapapak yerleşimi
■ Türkçede de yaygın olarak kullanılan bir yemek adı olan tıtmac/tıtmaç aslen Ermenice bir sözcüktür. SN
    Mereküm dağ - Merkez - Sivas
Erm: Mayrakom [ Erm "Meryem köyü" ]
■ 11. yy'da kurulmuş olup Sivas yöresinin en önemli Hıristiyan dini kurumu olan Surp Nişan Manastırı bu tepenin yamacındaydı. 1915'e dek Sivas Ermeni başpiskoposluğunun makamı idi. SN
    Gümüştaş köy - Suşehri (Akıncılar bucağı) - Sivas
1942 RG: Bağver
1928 K: Vağvér [ Erm vağaver "eskiören" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 2.05.1942'de Bağver adıyla köy statüsüne kavuştu. 1960'tan sonra Gümüştaş adı verildi. SN
    Yeşilyazı mah - Suşehri (Akıncılar bucağı) - Sivas
1928 K: Ezbider zîr
E1901 Vic, Epr: Vari Adzbder [ Erm "Aşağı Adzbder (?)" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Çalkaya köy - Suşehri (Gölova bucağı) - Sivas
1946 MYK: Ekrek [ Erm akrag "çiftlik" ]
    Arpayazı köy - Suşehri - Sivas
1928 K: Kömüşdin
E1902 Epr I.522: Komeşdun [ Erm "mandayurdu" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 19. yy sonunda 50 hane Ermeni ve 2 hane Türk nüfusu, Meryemana kilisesi vardı. SN
    BeyDeğirmeni köy - Suşehri - Sivas
1928 K: Kirtanos
E1901, E1914 Vic, Epr: Kırt'anots [ Erm "Kürtyeri" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Bostancık köy - Suşehri - Sivas
1928 K: Mışeknis
E1901, E1914 Vic, Mn: Mışagnots [ Erm "hasatyeri? hasatçılar?" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    YeşilYayla köy - Suşehri - Sivas
1928 K: Pürk/Purk
E1877 Siv: Purk [ Erm "burç" ]
Y17 Str: Nikópolis [ Yun "zaferkent" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Pompeius tarafından MÖ 63 yılında Roma askeri kolonisi olarak kurulan Nikopolis kentidir. MS 1. yy'da Roma'nın Armenia Minor eyaletinin başkenti oldu. 20. yy başında 120 hane nüfuslu Ermeni yerleşimi idi. SN
    Oluktaş köy - Şarkışla - Sivas
1928 K: Pöhrenk [ Erm p'oğorag/p'oğrank' "oluk, kanal" ]
    Korubaşı köy - Ulaş (Kavak bucağı) - Sivas
Z2010: Dewa Pupî [ Zaza "Pupo köyü" ]
1928, 1946 K, MYK: Tornik/Törnük
E1902 Epr II.47: T'or'nig [ Erm "delikanlı, yeğen?" ]
■ Alevi yerleşimi (Canbegan aşireti).
■ Tornig Ermenice `torun` veya `delikanlı` demektir. Ancak burada sözkonusu olan 11. yy'da Bizans'ta imparatorluk davasına kalkışarak Anadolu'nun büyük bölümüne hakim olan Tornig (Yun Leo Ternikios) olmalıdır. Ermeni ve Gürcü kökenli olan Tornig, Yusufeli Dörtkilise kökenli olan Çordvaneli sülalesine mensuptu. Bunun atası olan Ioannês/Iwane Tornig, 10. yy'da Aynaroz'daki ünlü İviron manastırını kurmuştu. ■ 18. yy'da Elazığ'dan gelen İmam Rıza ocağına mensup Pup adlı kişi tarafından kurulduğu rivayet edilirse de, kastedilen şey varolan köyün yeniden iskânı olmalıdır. SN
    Söğütpınar köy - Yıldızeli - Sivas
1928, 1946 K, MYK: Deşirek/Deşerek [ Erm dacarig "kilisecik" ]
    Yıldızeli ilçe - Yıldızeli - Sivas
1928 K: Yenihan
E1877, E1902 Siv, Epr: Norxan [ Erm "yenihan" ]
1928 k: Yıldızeli (idari bölge)
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Yıldızeli `kuzey ülkesi` öteden beri bölge ve idari birim adı idi; 1936'da kasaba adı oldu. SN
    Canova köy - Zara - Sivas
1960 DİE: Bulakbaşı
E1877, 1928 Siv, K: Cancik [ Erm "arılı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Natanyan'ın 1877 tarihli tanıklığına göre `eskiden` köyde 400 hane Ermeni varken baskılar sonucu halk Müslümanlığı kabul etmiş ve geriye 48 hane Ermeni kalmıştır. SN
    Tödürge köy - Zara - Sivas
1968, 2000 K2: Demiryurt
1928 K: Tödürge
E1902 Epr II.47: T'odorag/T'eotorag [ Erm T'eotorag "küçük Teotoros (öz.)" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 19. yy sonunda 70 hane Ermeni nüfusu ve Surp Hagop kilisesi ile bir kısım Türk nüfusu vardı. Resmen Demiryurt adı verildi ise de, aynı adı taşıyan turistik göl nedeniyle 2005 veya 2006'da Tödürge adı iade edildi. SN
    Ekinli köy - Zara - Sivas
E1877, 1928 Siv, K: Devekse
E1902 Epr I.573: Tevotsa (vank') [ Erm "Devler (cinler) manastırı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Köyün yakınındaki Surp Kevork manastırı, rivayete göre putperestlik çağında tev (dev) adı verilen şeytanların barındığı yer iken Aziz Georg himmetiyle şeytanlar kovulmuş ve yerine manastır inşa edilmiştir. 19. yy sonunda manastır metruk fakat ayaktaydı. Şimdi izi kalmamıştır. SN
    Yayıközü köy - Zara - Sivas
1928 K: Pağnik [ Erm pağnik' "ılıca" ]
    Cevizağacı köy - Beytüşşebap - Şırnak
Eski adı: Geznax [ Erm gıznag "eğripınar?" ]
■ 20. yy başında Süryani yerleşimi.
■ Halen meskûn değildir. SN
■ Yaz aylarında gelen Süryaniler yılın belli bölümünde burada yaşarlar. kato73

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder