Erzurum Eski Ermenilerine Ait Köy Yerleşkeleri Ermeni Köyleri

Ermeni Evlerindeki Gizli Para Kasaları Nerelerde Olur?
 

Rum Ermeni Kiliselerinde Gizli Para Kasaları Nerelerde Olur?
 

Haç Define İşareti Anlamı Nedir? İstavroz Çözümü Nasıl Olur?


Erzurum Eski Ermenilerine Ait Köy Yerleşkeleri Ermeni Köyleri

   ? mz - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Xozevanis [ Erm xozevank' ]
■ Bugünkü adı bilinmemektedir.
    Tokça köy - Aşkale (Çiftlik bucağı) - Erzurum
1928 K: Sos
E1902 Epr: Sôs [ Erm sôs "çınar" ]
■ Türk yerleşimi. (Karakeçili Türkmenleri) Mert Çakmak
    Çay köy - Aşkale (Kandilli bucağı) - Erzurum
1928 K: Ergemansur
E1902 Epr: Erganmsur [ Erm "uzun Msur (?)" ]
■ Türk yerleşimi. Mert Çakmak
   Gökçebük köy - Aşkale (Kandilli bucağı) - Erzurum
1928 K: Şegav
E1902 Epr: Şéggav [ Erm "kırmızıkil" ]
■ Türk yerleşimi. Mert Çakmak
    Güllüdere köy - Aşkale (Kandilli bucağı) - Erzurum
1928 K: Pertin/Pırtın
E1880 Epr: Pertgunk' [ Erm "kaleler" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Türk yerleşimi. Mert Çakmak
    Ardıçyayla köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Dıngik [ Erm dngig "fidancık" ]
    Ballıtaş köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Karor
E1880 Epr: K'arvor [ Erm k'arvor/k'aror "taşlı" ]
■ Türk yerleşimi. Mert Çakmak
    Büyükgeçit köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Kağdariç süfla
E1075, E1880: Xağdar'ic/Xağdo ar'ic [ Erm "Hald'lar köyü" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Xald ( > Erm Xağd ) Gümüşhane bölgesinin halkına verilen isimdir. SN
■ Türk yerleşimi. Mert Çakmak
■ Erzurum iline 52 km, Aşkale ilçesine 15 km uzaklıktadır. cumali ozel
    Çatalbayır köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Penek
1514 Krz 106: Penak [ Erm panag "ordu, ordugâh" ]
■ Alevi Türkmen yerleşimi. Mert Çakmak
    Dallı köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Sos
E1880 Epr: Sôs [ Erm sôs "çınar" ]
■ Alevi yerleşimi
■ Alevi Türkmen yerleşimi. Mert Çakmak
    Demirkıran köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Danzut
E1880 Epr: Dantsud [ Erm dantsud "armutlu" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Türk yerleşimi. Mert Çakmak
    Güneyçam köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Bacaburt/Bacavurt [ Erm partısr pert "yüksekkale" ]
■ Alevi yerleşimi
■ Alevi Türkmen yerleşimi. Mert Çakmak
    Gürkaynak köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Balimpertek [ Erm pertag "kalecik" ]
E1880: Balımpertek
■ Alevi yerleşimi
■ Alevi Türkmen yerleşimi. Mert Çakmak
    Kapıkale köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Dencik
E1880 Epr: Dantzig [ Erm "armutçuk" ]
■ Türk yerleşimi. Mert Çakmak
    Küçükgeçit köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Kağdariç ulya
E1075, E1880 Last 20, Epr: Xağdo ar'ic [ Erm "Hald'lar köyü" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Aric sözcüğü için Erzincan Kemah Eriç maddesine bakınız. SN
■ Türk yerleşimi. Mert Çakmak
    Ocaklı köy - Aşkale - Erzurum
1928, 1946 K, MYK: Persur
E1880 Epr: Pirtsor [ Erm ]
■ Alevi yerleşimi
    Özler köy - Aşkale - Erzurum
E1880, 1928: Şoğik [ Erm ]
    Pırnakapan köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Pırnakapan
E1880: Pr'nagaban [ Erm "derbent, müstahkem geçit" ]
Y600 Adontz 43: Kleisurai [ Yun "derbent" ]
    Sazlı köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Lic
E1880 Epr: Lic [ Erm lic "göl" ]
    Tecer köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Tecer [ Erm dacar' "kilise" ]
    Yaylımlı köy - Aşkale - Erzurum
1928 K: Çirmit
E1880 Epr: Ç'rmud [ Erm "su kanalı (bahçelerin sulanmasında kullanılan suyun duvar altından geçmesi için " ]
    Başçakmak köy - Aziziye (Kandilli bucağı) - Erzurum
Eski adı: Meymansır
E1902 Epr: Mégmasur [ Erm masur "kuşburnu" ]
    Adaçay köy - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Süngeriç
E1880 Epr: Sngar'ic/ Sngoar'ic [ Erm "mantar yakası?" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Ermenice çok sayıda yer adında görülen ar'ic sözcüğü için Erzincan Kemah Eriç maddesine bakınız. SN
    Beypınarı mah Aziziye - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Özni
E1880: Ôdzun/Ôdzni [ Erm "takdis edilmiş" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Ermenice adın nominatif hali Odzun, genitif hali Odzni'dir. 1880'de 1141 Ermeni, 138 Türk nüfusu vardı. SN
    Dağdagül köy - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Erçik
E1880 Epr: Arçig [ Erm ]
    Demirgeçit mah Aziziye - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Ağaver
E1902 Epr: Ağaver [ Erm "tuzören" ]
■ Veya Erm Vağaver `eskiören`. SN
    Düztoprak mah Aziziye - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Pezgeriç
E1880 Epr: Pazgar'ic [ Erm "pazı yakası?" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
■ Erm pazug (Türkçe ağızlarda pezik/pezük) pazı bitkisinin veya sebze olarak yenilen pancar yaprağının Ermenice adıdır. Bileşiklerde pazg- şeklini alır. Ermenice çok sayıda yer adında görülen ar'ic sözcüğünün anlamı çözülemedi. Karş. Sngar'ic (`mantar ar'ici`), Kinadar'ic (`asma ar'ici`). SN
    Eğerti köy - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Hinzik [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Gelinkaya köy - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Sıvanis/Zuvanis
E1880 Epr: Dzuants [ Erm "yumurtalı?" ]
    Kahramanlar köy - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Karaarz
E1075, E1880 Last 78, Epr: Ardzn [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Asur belgelerinde Arzanibia adıyla anılan ve MS 11. yy'a dek önemli bir kent olan Ardzn mevkiidir. Erzurum adıyla alakası için Erzurum maddesine bakınız. ■ Türkçe eski adı muhtemelen Kara Arzn biçiminden gelir. SN
■ © 24.05.1819 Erzurum'da Kara Arz nahiyesinde Ümidim Baba Zaviyesi evkafı karyelerinin defterli reayası öteye beriye dağılmış olduğundan vakfı zarardan siyaneten bunların bulundukları yerlerden kaldırılıb eski mevalarında iskanları için ferman... deyar heyran
    Kumluyazı mah Aziziye - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Norşen
E1880 Epr: Norşén [ Erm norşén "yeniköy" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Ömertepe mah Aziziye - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Pulur
E1880 Epr I.405: Plur [ Erm "höyük" ]
E1075: Plurs [ Erm plurk' akk. plurıs "höyükler" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Özbilen mah Aziziye - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: İsavank
E1880 Epr: Esavan [ Erm ]
    Paşayurdu köy - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Poçik [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Sarıyayla mah Aziziye - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Salasor
E1880 Epr: Salasar [ Erm salnasar "kayrakdağı" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Sorkunlu köy - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Zıravank
E1880: Dziranivank' [ Erm dziranivank' "kayısı manastır" ]
    Tınazlı köy - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928 K: Mördülük [ Erm ]
    Ilıca ilçe - Aziziye (Ilıca bucağı) - Erzurum
1928, 1968: Ilıca
Eski adı: Aziziye [ Tr "Abdülaziz yeri" ]
1514 Krz 106: Çermük
E650: Çermug [ Erm çermug "ılıca" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Yeşilova köy - Aziziye - Erzurum
1968 K2: Sığırzindan
1928 K: Kircinkoz/Gircinkoz
E1880 Epr: Grcıngots [ Erm "kamışlık" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 1880'de 180 Ermeni 36 Türk nüfusu vardı. SN
    Ahırcık köy - Aziziye (Ovacık bucağı) - Erzurum
1928 K: Axurcuk
E1880 Epr: Axorig [ Erm "ahırcık" ]
    Bingöze köy - Aziziye (Ovacık bucağı) - Erzurum
1928 K: Sitehank/Sıtahank
E1880: Tsit'ahank' [ Erm "zeytinyağcılar" ]
    Çamlıca köy - Aziziye (Ovacık bucağı) - Erzurum
1928 K: Çortinkar
E1880 Epr: Çort'ank'ar [ Erm "oluktaş" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Çavuşoğlu köy - Aziziye (Ovacık bucağı) - Erzurum
1928 K: Çöğündür [ Tr "pancar" ]
E1880: Cagınteğ [ Erm "pancar" ]
■ Türkçe halk ağızlarında kullanılan çöğündür/çükündür (pancar) sözcüğü Ermenice aynı anlama gelen sözcükten alınmıştır. SN
    Elmalı köy - Aziziye (Ovacık bucağı) - Erzurum
1928 K: Elmalı
E1880 Epr: Xntsorud [ Erm "elmalı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Eşkinkaya köy - Aziziye (Ovacık bucağı) - Erzurum
1928 K: Bizdinkas
E1880: Bızdigants [ Erm "küçükler" ]
    Geyik köy - Aziziye (Ovacık bucağı) - Erzurum
1928 K: Geğik/Keğik [ Erm keğig "köycük" ]
    Taşpınar köy - Aziziye (Ovacık bucağı) - Erzurum
1928 K: Kotanıs/Kütens
E1880: Kotenots [ Erm "cüzamlık?" ]
    Dilimli mah Aziziye - Aziziye - Erzurum
1928 K: Arşuni
E1880 Epr I.302: Arşéni/Arşaguni [ Erm "Arşag'lı? (öz.)" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 19. yy sonunda 30 hane Ermeni nüfusu ve Surp Minas kilisesi vardı. SN
    Işkınlı köy - Çat - Erzurum
1928 K: Karér [ Erm k'arayr "mağara" ]
    Kaplıca köy - Çat - Erzurum
1928 K: Hölenk/Hülnek [ Erm ]
    Muratçayırı köy - Çat - Erzurum
1928 K: Karinges [ Erm k'aringets "mil taşı, dikmetaş" ]
    Sarıkaşık köy - Çat - Erzurum
1928 K: Karikom [ Erm k'arikom "taşağıl" ]
    Dağçayır köy - Hınıs (Halilçavuş bucağı) - Erzurum
1946 MYK: Kavar [ Erm kavar' "ilçe" ]
■ Kürd yerleşimi metonio
    Göller köy - Hınıs (Halilçavuş bucağı) - Erzurum
1928 K: Kaxkik [ k'ağk'ig "şehircik" ]
E1902 Epr: K'ağk'ig [ Erm "şehircik" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Türk yerleşimi metonio
    Halilçavuş bld - Hınıs (Halilçavuş bucağı) - Erzurum
E1902, 1928 Epr II.124: Halilçavuş
Erm: Xaçaluys [ Erm "Haç ışıklı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 20. yy başında 906 Ermeni ve 140 Kürt nüfusu ile Surp Sarkis kilisesi vardı. SN
■ Türk yerleşimi metonio
    Tellitepe köy - Hınıs (Halilçavuş bucağı) - Erzurum
1968 K2: Tendürek [ Erm t'ondrag "tandır fırını" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Gürçayır köy - Hınıs (Karaçoban bucağı) - Erzurum
1928 K: Kasparkomu [ Erm Kaspar "öz." ]
■ Kürd yerleşimi metonio
    Akbayır köy - Hınıs - Erzurum
1928 K: Pornak/Purnak [ Erm p'ornag ]
■ Kürd yerleşimi metonio
    Yolüstü köy - Hınıs - Erzurum
1928 K: Aros/Arus
E1902 Epr I.330: Arôs [ Erm "ekilmemiş toprak" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 20. yy başında 934 Ermeni nüfusu ve Surp Sarkis kilisesi ile az sayıda Türk nüfusu vardı. SN
■ Türk yerleşimi metonio
    Hınıs ilçe - Hınıs - Erzurum
A800: Xanûs
E390 Pav: Xnunis [ Erm ]
■ Arapça sözcük `domuz dölü, hınzır` anlamındadır. Ancak özgün adın böyle olması düşünülemez. SN
    Aliçeyrek köy - Horasan (Aras bucağı) - Erzurum
1928 K: Alicekrek
E1902 Epr I.309: Arucakrag [ Erm "Aruc (?) çiftliği" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Tavernier 1655'te kar fırtınası yüzünden sekiz gün bu köyde mahsur kalışını anlatır. SN
    Danişment köy - Horasan (Aras bucağı) - Erzurum
1928 K: Porik [ Erm p'orig "çukurca" ]
    Yarboğaz köy - Horasan (Aras bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Endek
E490: Andak' [ Erm ]
Y150 Pt: Andaka
■ Antik kaynaklarda, Aras vadisinden Fırat/Murat vadisine geçit yolu üzerindeki başlıca durak olarak zikredilir. SN
    Yeşilöz köy - Horasan (Aras bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Kalbulas/Galbulas Süfla [ Erm ]
    Akçataş köy - Horasan - Erzurum
1928 K: Zanzak
E1902 Epr: Dzandzag [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemlerinde Pasini Süfla (Aşağı Pasin) nahiye merkezi idi. SN
    Akçatoprak köy - Horasan - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Xosraveran
E1902 Epr II.196: Xosroveran [ Erm "yamuk ören? Husrev öreni?" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Belki Ermeni kralı II. Xosrov (4. yy) adından. SN
    Bahçe köy - Horasan - Erzurum
1928 K: Sitavut [ Erm tsitabduğ "zeytin" ]
    Bulgurlu köy - Horasan - Erzurum
1928 K: Xadik
E1902 Epr II.153: Xodig [ Erm xodig "küçük otlak" ]
    Dalbaşı köy - Horasan - Erzurum
1928 K: Zars [ Erm dzar's "ağaçlar" ]
    Değirmenler köy - Horasan - Erzurum
1928 K: Ardos [ Erm ]
E1902 Epr I.325: Ardost
    Gündeğer köy - Horasan - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Cicekrek/Ciceğrek
E300: Cicrag [ Erm ]
    Kırkgözeler köy - Horasan - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Komasor
E837 Asoğ, Epr: Komatsor [ Erm "ağıldere" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Küçükkonak köy - Horasan - Erzurum
1928 K: Menevürt [ Erm manavorti "Manav (?) oğlu" ]
    YukarıHorum köy - Horasan - Erzurum
1928 K: Xorom ulya [ Erm xorom "ot yığını" ]
    Yörükatlı köy - Horasan - Erzurum
1928 K: Bedrevans [ Erm ]
    Ahlatlı köy - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
1946 MYK: Danzudifisirik
1928 K: Danzut Fısırık [ Erm dantsud "armutlu" ]
■  bu köy, Rize ilinin Çamlıhemşin ilçesinden göç edenlerin Hemşinliler kurulmuştur. Türk
    Aksu köy - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
1928 K: Salaçur [ Erm salaçur "kayraksuyu" ]
    Ardıçlı köy - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
1928 K: Zakos [ Erm dzagots "delikli" ]
    Çamlıkaya bld - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
1928 K: Hunut [ Erm hunud "kızılcıklı" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Erm huyn հոյն `kızılcık` sözcüğünden հունուտ `kızılcıklı`. SN
    Çatakkaya köy - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
E1902, 1928 Epr, K: Çinaçur [ Erm ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Demirbilek köy - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
1928 K: Momkanıs [ Erm ]
    Geçitağzı köy - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
1928 K: Kodreşén
E1902 Epr: Godraşén [ Erm "kırıkköy" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 20. yy başında 432 Ermeni ve az sayıda Türk nüfusu ile iki kilisesi vardı. SN
■ ■ Gürcüce: Godraşeni (გოდრაშენი) - sepetçiköy. GEO
    Karakale köy - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
1928 K: Moxurkud
E1776 Mh: Moxraguyd [ Erm "kültepe" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Muş'lu Boğos Vartabed Meheryan'ın 1776 tarihine ait anılarında Moxraguyd köyünün Ermeni kilisesinde yapılan bir ayin anlatılır. 19. yy sonunda 350 civarında Ermeni nüfus kaydedilmiştir. SN
    Sırakonaklar köy - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
1946 MYK: Hodiçor
1928 K: Xodiçur [ Erm xodiçur "otlaksuyu?" ]
E1776, E1902 Mh, Epr II197-200: Xodrçur/Xodorçur [ Erm xodorçur "büklümsu? " ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Taşlıca köy - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
1928 K: Lakubar/Lakiyar [ Erm ]
    Üzümbağı köy - İspir (Çamlıkaya bucağı) - Erzurum
1928 K: İlisasor [ Erm ]
    Alacabük köy - İspir (Kırık bucağı) - Erzurum
1928 K: Koşmuşat [ Erm ]
    İncesu köy - İspir (Kırık bucağı) - Erzurum
1928 K: İncesu
E1902 Epr: Porig [ Erm p'orig "çukurca, vadicik" ]
■ İncesu köyünde 16. ve 19. yy aralığından ermeniler yaşamaktaydı.. Ancak Rus Harbi zamanında bu Ermeniler göçerek Rusya ' ya gitti . Bir zaman köy boş kaldı . 20.yy başlarında ise köye Çamlıhemşin,Of , ve İkizdere'den Hemşinli ve Lazlar göçmüştür.Köyde Hemşin lisanı ile Erzurum lsanı karışık bir biçimde kullanılmaktadır Adem
    Kırık köy - İspir (Kırık bucağı) - Erzurum
1928 K: Kırık
Erm: Grag [ Erm "yangınyeri" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Mescitli köy - İspir (Kırık bucağı) - Erzurum
1928 K: Vartinik [ Erm vartenik' "güllük" ]
    Yeşiltepe köy - İspir (Kırık bucağı) - Erzurum
1928 K: Persor [ Erm pert tsor "kaledere" ]
    Akgüney köy - İspir - Erzurum
1946 MYK: Pokısor [ Erm pokrtsor "küçükdere" ]
    Aktaş köy - İspir - Erzurum
1928 K: Xapuşkens [ Erm xapşgents "Habeşler" ]
    AşağıFındıklı köy - İspir - Erzurum
1928 K: Aşağı Tarpuni [ Erm tarpni "demirci" ]
    Bademli köy - İspir - Erzurum
1928 K: Nişanut [ Erm nşanud "bademli" ]
    Bahçeli köy - İspir - Erzurum
1928 K: Çırkini [ Erm ]
    Başçeşme köy - İspir - Erzurum
1928 K: Dişans [ Erm ]
    Başköy köy - İspir - Erzurum
1928 K: Tapsor [ Erm dap'tsor "yassıdere" ]
    Başpınar köy - İspir - Erzurum
1928 K: Sithank [ Erm Tsit'ahank' "zeytinyağcılar" ]
    Bostancı köy - İspir - Erzurum
1928 K: Zirens [ Erm dzirank' "kayısılı?" ]
    Çakmaklı köy - İspir - Erzurum
1928 K: Koğuns/Koğons [ Erm koğonts "haramiler" ]
    Çayırözü köy - İspir - Erzurum
1928 K: Çapens [ Erm ]
1846: Çabants
■ Koch 1846: Tschabants [Çabants]. (Koch, Karl, Reise im pontischen Gebirge und türkischen Armenien (Wanderungen im Oriente während der Jahre 1843 und 1844, Bd:II), Weimar 1846.) Taner A.
    Çiçekli mah İspir - İspir - Erzurum
1928 K: Şikınos [ Erm ]
   Değirmenli köy - İspir - Erzurum
1928 K: Kalgonıs
E1902: Kalgonts [ Erm ]
    Demirkaya köy - İspir - Erzurum
1928 K: Kaçikonıs [ Erm ]
    Duruköy köy - İspir - Erzurum
1928 K: Kompor [ Erm komp'or "ağılçukuru" ]
    Güllübağ mah İspir - İspir - Erzurum
1928 K: Varkor [ Erm ]
    Gündoğdu köy - İspir - Erzurum
1928 K: Dangizi/Dangısi [ Erm ]
    Halilpaşa köy - İspir - Erzurum
1928 K: Abcirens [ Erm ]
    Irmak köy - İspir - Erzurum
1928 K: Koşkisor [ Erm ]
    Kaynakbaşı köy - İspir - Erzurum
1928 K: Xantek [ Erm "hendek" ]
    Kirazlı köy - İspir - Erzurum
1928 K: Mitens [ Erm ]
    Koçköy köy - İspir - Erzurum
1928 K: Kenasor [ Erm ]
    Köprüköy köy - İspir - Erzurum
1928 K: Xortik [ Erm xortig "çukurca" ]
    Kümetaş köy - İspir - Erzurum
1928 K: Karonıs [ Erm ]
    Meydanlı mah Maden-Köprübaşı - İspir - Erzurum
Eski adı: Gaxanis [ Erm gağants "meşeler" ]
    Moryayla köy - İspir - Erzurum
1928 K: Madur [ Erm madur' "küçük kilise, şapel" ]
    Ortaköy köy - İspir - Erzurum
1928 K: Kıranıs
E1902: K'rants [ Erm ]
    Öztoprak köy - İspir - Erzurum
1928 K: Muxşén [ Erm muxşén "dumanköy" ]
    Petekli köy - İspir - Erzurum
1928 K: Karsor [ Erm k'artsor "taşdere" ]
    Pınarlı köy - İspir - Erzurum
1928 K: Akındos [ Erm ]
    Sandıklı köy - İspir - Erzurum
1928 K: Şehirdere Dap [ Erm dap' "düzlük" ]
    Soğuksu köy - İspir - Erzurum
1928 K: Vahnas [ Erm Vahnats "Vahan'lar (öz.)" ]
    Taşbaşı köy - İspir - Erzurum
1946 MYK: Danzuduşehirdere
1928 K: Danzut Şehirdere [ Erm dantsud "armutlu" ]
    Tekpınar köy - İspir - Erzurum
1928 K: Dizansi [ Erm t'zants "incirli" ]
    Ulubel köy - İspir - Erzurum
1928 K: Dişasor
E1902 Epr II.42: T'şatsor [ Erm "çenedere" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Ulutaş köy - İspir - Erzurum
1928 K: Vank [ Erm vank' "manastır" ]
    Yedigöze köy - İspir - Erzurum
1928 K: Kerab [ Erm ]
    Yeşilyurt köy - İspir - Erzurum
1928 K: Axpürik [ Erm ağprig "pınarcık" ]
    YukarıFındıklı köy - İspir - Erzurum
1928 K: Yukarı Tarpuni [ Erm tarpni "demirci" ]
    YukarıÖzbağ mah İspir - İspir - Erzurum
Eski adı: Masens/Maşkens [ Erm mayusants ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Yavuzlar mah Çamlıkaya - İspir - Erzurum
1928 K: Garmirik
E1776, E1902 Mh, Epr II.332: Garmirk' [ Erm "kızıllar" ]
■ 20. yy başında Ermeni Katolik yerleşimi.
■ 19. yy sonunda İspir yöresinin en önemli Ermeni yerleşimi idi. Surp Hovsep ve Meryemana adında iki kilisesi ve 580 Ermeni nüfusu vardı. SN
    Düztepe mah Çamlıkaya - İspir - Erzurum
1946 MYK: Dap [ Erm dap' "düz" ]
    ? mz - İspir - Erzurum
Erm: Kisak [ Erm ]
■ Bugünkü adı bilinmemektedir.
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Binpınar köy - Karaçoban - Erzurum
1928 K: Karkarot [ Erm gargar'ud "yığmataşlı" ]
■ Kürd yerlesimi. Anton
    Çakmaközü köy - Karayazı (Elmalıdere bucağı) - Erzurum
1928 K: Çorvan [ Erm ]
    Ağcaşar köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Işkı
E1902 Epr: İşxu [ Erm ]
1895M: İşgon
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Gölçayır köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Ekrek [ Erm akrag "çiftlik" ]
    Dumankaya köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Vağaver [ Erm vağaver "eskiören" ]
    Emre köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Emrekom [ Erm amrakom "sağlamağıl, müstahkem mezra" ]
    Güzelhisar köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1514, 1928 Krz 106: Avnik
Y950 Hon: Avníkon
E390 Pav: Havnig [ Erm "dedeyurdu? atayeri?" ]
■ Havnig/Avnig Kalesi 3. yy'dan itibaren kaydedilmiştir. Havnunik' ilinin merkezi idi. Kürd Having `yazlık, yayla` bu kadar erken tarihte muhtemel değildir. SN
    Ilıcasu köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1928 K: Çermiksu [ Erm çermug/çermig "ılıca" ]
    Karataşlar köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Tağuns [ Erm tağunk'/tağuns "mahalleler" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Kayabaşı köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Kerinkar [ Erm ]
    Ortaklar köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Pazaçur [ Erm pazaç'ur "şahinderesi" ]
    Örentaş köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1928 K: Xarabe Sürbehan [ Erm surp ohan "Aziz Ohan (Ohannes, Yahya)" ]
    Savatlı köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Taftikér [ Erm ]
    Yağan bld - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Yağan [ Erm yeğan? "tırmık" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Türkçe `fil` anlamına gelen yağan sözcüğü yer adı olarak düşünülemez. SN
    Yeşilöz köy - Köprüköy (Çobandede bucağı) - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Homigi [ Erm ]
    Erzurum il - Merkez - Erzurum
1333 Batt: Erz er-rûm
A1220 Yaq: Erzn er-rûm
E1075 Last: Ardzn
Y545 Pr: Theodosioúpolis [ Yun "Theodosios kenti" ]
E468 Last, MKh, Seb: Garin [ Erm ]
Lt75 Pli: Caranitês (idari bölge)
■ Kentin bilinen en eski adı Erm Garin/Karin'dir. Roma dönemi kaynaklarında görülen Karanitês bölge adı yerel dil olan Ermeniceden alınmıştır. ■ 10. yy'da kentin Bizans askeri yönetimine girmesiyle birlikte 16 km kuzeydeki Ardzn (Karaarz, şimdi Kahramanlar) kasabası ticari ve siyasi merkez olarak önem kazanmıştır. Bu kentin 1055 yılında Türkler tarafından tahrip edilişini tarihçi Aristakes Lastiverdtsi anlatır. Bu olayı izleyen dönemde Arap ve bilahare Türk kaynaklarında eski Garin/Theodosiopolis kentine, - muhtemelen Erzn-i Ermeni mukabili olmak üzere - Erzn-i Rum adı verilir. Tüm kaynaklarda elif ve ze ile yazılan bu adın, ayın ve dad ile yazılan ˁarḍ-ı Rum (`Rum ülkesi`) olarak yorumlanması yanlıştır. SN
    Aydınlık bld - Merkez-Yakutiye (Dumlu bucağı) - Erzurum
1960 DİE: Dumlu
1928 K: Hins
E1880: Hinok', Hnits [ Erm "beşler" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 1880'de 692 Ermeni, 89 Türk nüfusu vardı. Nominativ Hink (beş) adının genitiv hali Hinok', genitiv çoğulu Hnits'tir. Türkçe biçim bu sonuncusundan türemiş görünüyor. SN
    Gökçeyamaç köy - Merkez-Yakutiye (Dumlu bucağı) - Erzurum
1928 K: Tafta
E1880 Epr: Tavt'a keğ [ Erm "Tavit (öz.) köyü" ]
    Muratgeldi köy - Merkez-Yakutiye (Dumlu bucağı) - Erzurum
1928 K: Dinarkom
E1880 Epr I.576: Dinarikom [ Erm ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Söğütyanı köy - Merkez-Yakutiye (Dumlu bucağı) - Erzurum
1946 MYK: Kelevürt
1928 K: Kelevüt
E1880 Epr: Kaylhovid [ Erm "kurtdere" ]
    Şenyurt köy - Merkez-Yakutiye (Dumlu bucağı) - Erzurum
1928 K: Zağgi
E1880 Epr: Dzağgi [ Erm "çiçekli" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ © 11.08.1809 Erzurum'a tabi Zagki karyesi ahalisinin arazilerini suladıkları suyu Kızılkilise karyesi ahalisi vermediklerinden müdahalenin men'i için gereğinin yapılması. deyar heyran
    Yeşildere köy - Merkez-Yakutiye (Dumlu bucağı) - Erzurum
1928 K: Giregösek
E1880 Epr: Giragosag [ Erm "Giragos'çuk (öz.)" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Yeşilyayla köy - Merkez-Yakutiye (Dumlu bucağı) - Erzurum
1928, 1946 K, MYK: Arzutu
E438, E1880 Parp 293, Epr I.290: Ardzat'i/Ardzıt'i [ Erm "gümüşlü" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Eprigyan'a göre 19. yy sonlarında 10 hane Ermeni, 50 hane Katolik Ermeni ve 20 hane Müslüman nüfusu vardı. Yine Eprigyan'ın aktardığı başka bir kaynağa göre 1880 nüfusu 210 Ermeni ve 130 Türk idi. Köyün yakınında bulunan Surp Lusavoriç manastırı Erzurum bölgesindeki Katoliklerin en önemli ziyaret yeri idi. SN
    Yolgeçti köy - Merkez-Yakutiye (Dumlu bucağı) - Erzurum
1946 MYK: Sitavuk
1928 K: Sitavuğ
E1880 Epr: Tsit'oğ [ Erm "zeytinliyurt" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 1880 nüfusu 1187 Ermeni ve 72 Türk idi. SN
    Aktoprak köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Xaçikvank
E1880 Epr II.148: Xaçavank' [ Erm "Haç manastırı" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 7. yy'da kurulan ve hakiki haçın bir parçasını barındırdığı rivayet edilen Haç Manastırı dolayısıyla bu adı almıştır. Ermeni nüfusu 1895'te imha edildi. SN
    Altınbulak köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Tivnik
E1880, E1902: Tvnig [ Erm "Dvin'cik" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Ermenistan'da ünlü Dvin/Tvin kenti ile Tercan ve Urfa'daki Dvnig/Tvnig köylerinde görülen Dvin adının anlamı ve kökeni açık değildir. SN
    Altıntepe köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Kömk/Gönk
E1880 Epr: Komk' [ Erm "ağıllar" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    ArıBahçe köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Iğdasor/Ağdasor
E1902 Epr I.805: Iğdasor [ Erm uxdatsor? "yatır deresi" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Erm *uğdatsor `deve deresi` uygun değildir. SN
    Çayırca köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Badişen
E1880: Badişén [ Erm "duvarköy" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Çayırtepe köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Müdürge
E1880 Epr: Madur'ga [ Erm madur'ga "kilisecik" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Osmanlı döneminde 19. yy'a dek Erzurum Ermenilerinin dinî merkezi ve piskoposluk makamı idi. SN
    Çiftlik köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Çiftlik
E1880: Gagar'iç [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 1880'de 1143 Ermeni, 234 Türk nüfusu vardı. Aric sözcüğü için Erzincan Kemah Eriç maddesine bakınız. SN
    Değirmenler köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Kiriç
E1880 Epr: Grinck' [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Ortadüzü köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Kevaxor/Keğaxor
E1880: Keğaxor [ Erm "köyahır" veya "güzelahır" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    İbrahimhakkı mah - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Şéxköy
E1880: Şıxnots [ Erm "şeyh yeri" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Umudum köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1880, 1928 Epr, K: Umudum
E1902 Epr I.368: Pağnik' [ Erm "ılıca" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 20. yy başında 60 hane Ermeni nüfusu ve Surp Hagop adına yeraltı kilisesi mevcuttu. SN
    Uzunyayla köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Ortuği/Ortuzi
E1880 Epr: Ort'uği [ Erm "bağyolu" ]
    Yazıpınar köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Terkini
E1880 Epr II.20: Tark'uni [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 19. yy sonunda 52 hane Ermeni ve 6 hane müslim nüfus ile Surp Hagop kilisesi vardı. SN
    Yerlisu köy - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Erkinis
E1880: Ergnisd [ Erm ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Erm erg `emek, zahmet` ve nisd `oturma yeri, konak` sözcüklerinden oluşan bileşik adın anlamı belirsizdir. SN
    Tasmasor mah Çayırtepe - Merkez-Yakutiye - Erzurum
1928 K: Tasmasor
E1880 Epr: Tasmantsor [ Erm "dizme deresi?" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Erm tasumn, gen. tasman `dizme, sıraya koyma, düzenleme`. SN
    Güllüdağ köy - Narman (Kışlaköy bucağı) - Erzurum
E1880 Epr: Kompor [ Erm komp'or "ağılçukuru" ]
    Kışla köy - Narman (Kışlaköy bucağı) - Erzurum
1928 K: Lavsor
E1880 Epr: Lavtsor [ Erm "iyidere" ]
■ Kürd yerleşimi (Şêxbizin aşireti).
■ Ahıskalı Türk yerleşimi metonio
    Serinsu köy - Narman (Kışlaköy bucağı) - Erzurum
1946 MYK: Kamhis [ Erm ]
E1880: Kâmxe
    Sütpınar köy - Narman (Kışlaköy bucağı) - Erzurum
1928 K: Koçkanis
E1880 Epr: Gocgants [ Erm ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 1880'de 80 hane Ermeni, 48 hane Müslim nüfusu vardı. SN
    Taşburun köy - Narman (Kışlaköy bucağı) - Erzurum
1928 K: Mıxkar
E1880 Epr: Muxk'ar [ Erm "dumankaya" ]
    Alacayar köy - Narman - Erzurum
1928 K: Karşém
E1880 Epr: Karşén [ Erm "taşköy" ]
    Aşağıyayla köy - Narman - Erzurum
1928 K: Xaçov süfla [ Erm xaçov "haçlı" ]
E1880 Epr: Küçük Xeşov
    Boğakale köy - Narman - Erzurum
1928 K: Boğakale
E490, E666 Parp 289: Poğpert/Poğapert [ Erm poğa-pert "olukkale?" ]
Eski adı: Boxai/Bolxai
■ Eski Ermeni tarihinde Tayk'/Dayk ilinin başlaca giriş yolunu kontrol eden kale ve Poğxa Բողխա veya Poğa Բողա adı verilen Oltu yöresinin başlıca kasabası idi. Geç devir Ermenice telaffuzda /poğa/ olan sözcüğün antik şeklinin /bola/ veya /bolxa/ olması gerekir. SN
    Demirdağ köy - Narman - Erzurum
1928 K: Kutumar
E1880 Epr: Kut'amayr [ Erm "kut (?) ormanı" ]
    Çimenli köy - Narman - Erzurum
1928 K: Pırtanos
E1880 Epr: Pırdanots [ Erm "yünlük?" ]
    Şehitler köy - Narman - Erzurum
1928 K: Simserkis
E1880 Epr: Surp Sarkis [ Erm "Aziz Sarkis" ]
    Ergazi köy - Narman - Erzurum
1928 K: İğnavud [ Erm ]
    Gökdağ köy - Narman - Erzurum
1928, 1946 K, MYK: Pertuvan
E1880 Epr II.301: Pertarank' [ Erm "kalelik?" ]
    Göllü köy - Narman - Erzurum
1928 K: Xorxor
E1880 Epr: Xorxor [ Erm "çağlayan" ]
    Kamışözü köy - Narman - Erzurum
1928 K: Bıldaçur [ "bulanıksu" ]
E1880: Bığdorçur [ Erm "bulanıksu" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Karadağ köy - Narman - Erzurum
1928 K: Mınasor
E1880 Epr: Mgnatsor [ Erm mgnatsor "faredere?" ]
    Koyunören köy - Narman - Erzurum
1928 K: Kenzesor
E1880 Epr: Kantzatsor [ Erm "hazinedere" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Kuruçalı köy - Narman - Erzurum
1928 K: Veşkisor
E1880 Epr II.301: Vaçgatsor [ Erm "Vaçeg (öz.) deresi" ]
■ Kürd yerleşimi (Şêxbizin aşireti).
■ Ahıskalı Türk yerleşimi metonio
    Mahmutçavuş köy - Narman - Erzurum
1928 K: Kéğani
E1880 Epr: Keğani [ Erm ]
    Mercimekli köy - Narman - Erzurum
1928 K: Cansor
E1880 Epr II.301: Canc-tsor [ Erm "arılıdere" ]
    Şekerli köy - Narman - Erzurum
1928 K: Verintap
E1880 Epr: Verindap' [ Erm "yukarıdüz" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Sülüklü köy - Narman - Erzurum
1928 K: Axsor
E1880 Epr: Ağtsor [ Erm "tuzdere" ]
    Tuztaşı köy - Narman - Erzurum
1918: Kıxtik
E1880 Epr II.301: Kağt'ik' [ Erm "muhacirler" ]
    Yanıktaş köy - Narman - Erzurum
1928 K: Ekrek
E1880 Epr: Akrag [ Erm "çiftlik" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Yukarıyayla köy - Narman - Erzurum
1928 K: Xaçov ulya [ Erm xaçov "haçlı" ]
E1880 Epr: Büyük Xeşov
    Narman ilçe - Narman - Erzurum
1928 K: İd
E1880 Epr: İdi
Y17 Str: İdeesa
E1079 Asoğ: Namravan (başka yer) [ Erm ]
■ Bölgeye adını veren Namravan/Narman kalesi şimdiki Oltu Ünlükaya köyündedir. İlçe merkezi 1920'lerde İd köyüne taşındı. Gürcü ve Ermeni kaynaklarında İdi adıyle geçen bu yer, muhtemelen Strabon'un 1. yy'da andığı İdeesa köyüdür. SN
    Alatarla köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Xovak [ Erm hovag "serince, gölgeli" ]
    Aşağıçamlı köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Terpenk süfla [ Erm tarpink' "demirciler" ]
R1889 RAl: Terpenk
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Ayvalı köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Xosor [ Erm xosor "eğri, yamuk, bozuk" ]
    Ayyıldız köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Peyitker/Pitkir
E1880: P'aydgerd [ Erm "tahtakale" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 1880'de 107 Ermeni, 75 Türk nüfus vardı. 1926'ya dek Pitkir nahiyesi merkez köyü idi. SN
   Ballıca köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Kozaxor [ Erm xozaxor' "domuzahırı" ]
    Başaklı köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Kéğik [ Erm keğig "köycük" ]
■ Ahortap [Erm Axordap' `ahırdüzü`] adlı mahallesi vardır. SN
    Başbağlar köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Miletur [ Erm "Mleh (öz.?) kapısı" ]
    Çatalsöğüt köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Sorik [ Erm tsorig "derecik" ]
    Çayüstü köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Urut [ Erm ur'ud "söğütlü" ]
    Çengelli köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Havdos [ Erm ]
    Damarlıtaş köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Kompur/Kombor [ Erm komp'or "ağılçukuru" ]
    Duralar köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Südkans [ Erm ]
    Elmadüzü köy - Oltu - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Kinepos [ Erm kinep'os "asmaçukuru" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Erdoğmuş köy - Oltu - Erzurum
1946 MYK: Pestasor [ Erm ]
1928 K: Bestehor [ Erm ]
    Gökçedere köy - Oltu - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Séxsor [ Erm ]
    Günlüce köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Ézinsor
R1889 RAl: Yeznatsor [ Erm "sığırdere" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Güryaprak köy - Oltu - Erzurum
1946 MYK: Pirekis [ Erm ]
    İriağaç köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Pernek [ Erm parunag "asma" ]
R1889 RAl: Pernyak
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Kayaaltı köy - Oltu - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Anzav [ Erm antsav "kaya" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Konukseven köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Tağir [ Erm t'ağer "mahalleler" ]
    Obayayla köy - Oltu - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Tecerik [ Erm dacarig "kilisecik" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Sarısaz köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Zerdens
R1889 RAl: Zardanes [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Şendurak köy - Oltu - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Tamrut [ Erm tamrud "hurmalı" ]
■ 20. yy başında Ermeni/Türk yerleşimi.
    Tuzla köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Şoğut [ Erm şoğud ]
Eski adı: Memlaha [ Tr "tuzla" ]
    Vişneli köy - Oltu - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Sırdasor [ Erm srdatsor "yürekdere?" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Yarbaşı köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Sinans/Senans [ Erm ]
    Yaylaçayır köy - Oltu - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Çarzov [ Erm çardzov "kötügöl" ]
■ 20. yy başında Kürd/Türk yerleşimi.
    Yukarıçamlı köy - Oltu - Erzurum
1928 K: Terpenk Ulya [ Erm tarpink' "demirciler" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Sağlıcak köy - Oltu (Kömürlü bucağı) - Erzurum
1928 K: Kantek [ Erm k'antag "yontu" ]
    Hankas mah Dutlu - Oltu - Erzurum
    Aşağıkaracasu köy - Olur - Erzurum
1946 MYK: Aşağıpeneskirt
R1889 RAl: Panaskerd
1549: Penesgird [ Erm panasgerd "orduhisarı?" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Akbayır köy - Olur - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Kâx [ Erm ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Altınkaya köy - Olur - Erzurum
1946 MYK: Mehenk
1928 K: Mehnîk [ Erm ]
    Beğendik köy - Olur - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Pirtanos [ Erm prtanots? "yünlük" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Beşkaya köy - Olur - Erzurum
1946 MYK: Parısor
1928 K: Barasor
R1889 RAl: Parasor [ Erm paratsor "yüksekdere" ]
1574 HÖ: Bayrasor?
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Boğazgören köy - Olur - Erzurum
1928 K: Ürek
R1889 RAl: Urek [ Erm ur'ek' "söğütler" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
■ ■ Gürcüce: Urek'i (ურეკი) - sık orman. GEO
    Çataksu köy - Olur - Erzurum
1600, 1928: Tavuskar/Tavusker
G1300: Taosk'ari [ Gürc "Tayk/Tao kapısı?" ]
Erm: Tayots K'ar [ Erm "Tayk/Tao kalesi?" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
■ Urartular zamanından beri zikredilen Erm Tayk' / Gürc Tao / Yun Taokhi ülkesinin başlıca hisarı idi. 1550'de Osmanlı tarafından Gürcü beylerinden fethedildi. Kısa bir süre sancak, sonra nahiye oldu. Nahiye merkezi 19. yy'da Olur kasabasına nakledildi. ■ Gürcüce Taosk'ari (`Tao kapısı`) veya Ermenice Tayotskar (`Tayk kalesi`) yorumları düşünülebilir. Her ikisi Gürcüce olan Kasor/Kesör ve Kakalavur mahallelerinin varlığı, Gürcüce yoruma ağırlık kazandırır. SN
    Eğlek köy - Olur - Erzurum
1946 MYK: Ortiz
R1889 1928 RAl, K: Ortis [ Erm ortik'/ortis "bağlar" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Ekinlik köy - Olur - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Oğdadap [ Erm uxdadap' "yatırdüzü" ]
■ 20. yy başında Türk/Hayhorom yerleşimi.
    Filizli köy - Olur - Erzurum
1946 MYK: Kelaşot
1928 K: Keleşot
R1889 RAl: Kalaşut [ Erm ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Güngöründü köy - Olur - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Konk/Könk
1574 HÖ: Komık [ Erm komk' "ağıllar" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Ilıkaynak köy - Olur - Erzurum
1928, 1946 K: Arkünis
R1889 E1902 RAl, Epr: Arkunis [ Erm ark'unik' akk. ark'unis "kral mülkleri" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Karakoçlar köy - Olur - Erzurum
1574, 1928 HÖ, K: Pulur
E1902 Epr I.405: Plur [ Erm "höyük" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Keçili köy - Olur - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Niyakom [ Erm ]
1574 HÖ: Mığakom?
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Kekikli köy - Olur - Erzurum
1574, 1928 HÖ, K: Salaçur [ Erm "kayraksuyu" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Oğuzkent köy - Olur - Erzurum
1946 MYK: Horkit
1928 K: Xorkit
R1889 RAl: Hoxkert [ Erm hoğgerd "toprakhisar" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Olgun köy - Olur - Erzurum
1574, 1928 HÖ, K: Akurtis/Akurdis [ Erm ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Ormanağzı köy - Olur - Erzurum
1928 K: Karnavas
R1889 RAl: Karnavaz [ Erm k'arnavaz "taşlıkum, mil" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Sarıbaşak köy - Olur - Erzurum
1928 K: Xaynis [ Erm ]
    Soğukgöze köy - Olur - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Kapk [ Erm gabk' ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Süngübayırı köy - Olur - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: İniset [ Erm ]
    Şalpazarı köy - Olur - Erzurum
1946 MYK: Malakis
R1889 1928 RAl, K: Malakéz
1574 HÖ: Malakens [ Erm Malakents ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
■ ■ Gürcüce: Malak'isi (მალაკისი). Malak'i (მალაკი) - bir sürüngen turu. GEO
    Uzunharman köy - Olur - Erzurum
1928 K: Haydos
R1889 RAl: Haynos [ Erm haynots "ermeniyurdu" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Ürünlü köy - Olur - Erzurum
1928 K: Cülekar/Gülekar
R1889 RAl: Culakar [ Erm ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
■ ■ Gürcüce: Gulek'ari (გულეკარი) - ortakapı. GEO
    Yaylabaşı köy - Olur - Erzurum
1928 K: Kamxas [ Erm ]
    Yeşilbağlar köy - Olur - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Norpet [ Erm norpert "yenikale" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
■ Halit Özdemir'e göre Norket (Erm `yenidere`). Yazım hatası olabilir. SN
    Yolgözler köy - Olur - Erzurum
R1889 1946: Yukarı Sevkar
1946 MYK: Tapular
1928 K: Sevkar ulya [ Erm sévkar "karataş" ]
■ 20. yy başında Kürd yerleşimi.
■ 1889 Rus sayımına göre Aşağı Sevkar köyü Çingene, Yukarı Sevkar köyü Dodıkan aşiretine bağlı Kürttü. SN
    Yukarıkaracasu köy - Olur - Erzurum
1946 MYK: Yukarıpeneskirt
1549: Penesgird [ Erm panasgerd ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Olur ilçe - Olur - Erzurum
R1889 E1902: Olor [ Erm olor "büklüm" ]
1928 K: Tavusker (idari bölge) [ Erm ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
■ Tavusker nahiyesine adını veren asıl Tavusker şimdiki Çataksu köyüdür. İlçe merkezi 19. yy'da buraya taşındı. Olor/Olur (`büklüm`) adı esasen buradan geçen derenin adıdır. SN
    Ardıçlı köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Miyadîn [ Erm miyagadun "keşişevi" ]
    Büyükdere köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Kurnuç/Kornoc
E490 Parp: Mknar'inç [ Erm ]
■ Ğazar Parpetsi'nin Tu (Büyüktüy) köyünden iki fersah doğuda olduğunu belirttiği Mknar'inç köyü olması kuvvetle muhtemeldir. Sagona 47. SN
    Çiçekli köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Ortuzu
E1902 Epr: Ort'uzi [ Erm ]
    Demirdöven köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Surbehan [ Erm surp ohan "Aziz Ohan (Ohannes, Yahya)" ]
    Esendere köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Badicivan [ Erm ]
    Kevenlik köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Haykürd [ Erm "Ermeni mezhebine mensup Hıristiyan Kürtlere verilen ad" ]
    Kurbançayırı köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Hins
E400, E1902 Epr II.330-331: Hintsk' [ Erm ]
■ Nerses Bartev gatoğigos tarafından 4. yy'da inşa edilen Garmirvank manastırı bu köyün yakınındaydı. Eprigyan bu manastırın 1828'e dek zengin ve güçlü bir kurum iken 19. yy sonlarında zaruret içine düştüğünü anlatır. SN
    Otlukkapı köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Hertev/Hertiv
E1902 Epr II.47: Hertev [ Erm ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Sunak köy - Pasinler - Erzurum
1928 K: Pulur
E1060 Epr I.405: Plur [ Erm "höyük" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ 11. yy vekâyinamelerine göre Selçuklu istilaları sırasında bu kasabada toplanan 7000 nüfus ve 60 din adamı Türkler tarafından kılıçtan geçirilmişti. SN
    Taşkaynak köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Keyvank/Kevanek [ Erm kaylvank' "kurt manastırı" ]
    Taşlıgüney köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Sansor/Sanasor [ Erm ]
    Üğümü köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Ügümü
E1019 Last 10: Ogomi [ Erm ]
■ Lastivertli Arisdages Tarihi, Ügümü kendinin 1055'te Türklerce istila ve yağma edilmesini ayrıntılı olarak tasvir eder. SN
    Yastıktepe köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Ketvan [ Erm ]
■ © 25.10.1820 Erzurum'da Yukarı Pasin'de Ketvan karyesinde İbrahim Ağa'nın bina eylediği mescide minber vazı ile cuma ve bayram namazları kılınmak için izin verilmesi ve hitabetinin tevcihi. deyar heyran
    Yayladağ köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Kalbulas/Galbulas Ulya [ Erm ]
    Yiğittaşı köy - Pasinler - Erzurum
1835, 1928 ÜK, K: Sos [ Erm sôs "çınar" ]
    Saksı köy - Pasinler - Erzurum
1928 K: Pertek
E1902 Epr I.396: Pertag [ Erm "kalecik" ]
    Pasinler ilçe - Pasinler - Erzurum
1928 K: Hasankale
E482: Vağarşavan [ Erm "Vağarşag kenti" ]
E482 MKh: Paseank' (idari bölge) [ Erm "Pasen'ler (Yukarı ve Aşağı)" ]
Y399- Xe: Phasianoi (idari bölge) [ Yun "Pasian'lar" ]
■ Bölge adı olan Erm Baseank'/Paseank' (tıpkı Türkçedeki gibi) daima çoğul kullanılır. Yunancada Basianê/Phasianê ülke adı görülür. Ksenophon'a göre Phasianoí `P'aslılar` Aras nehrinin kaynakları yöresinde yaşayan bir kavim veya aşiret adıdır. ■ Hasankale kasabası eski Vağarşavan `Vağarşag kenti` yerindedir. Herhangi bir tarihi kişiye tekabül etmeyen Hasan adı muhtemelen *Basean Kal'ası adından uyarlanmıştır. SN
■ ■ ■ Gürcüce: Basiani (ბასიანი) ''Basilar'', ''Basli (yer)''. Eski bir Kolh (Proto-kartvel) kabilenin adından geliyor. GEO
    Alıçlı mah Pazaryolu - Pazaryolu - Erzurum
Eski adı: Aşağı Norgax [ Erm norkeğ "yeniköy" ]
    Ambaralan köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Küçük Kocuktur/Kocoktor [ Erm ]
    AvÇukuru köy - Pazaryolu - Erzurum
Eski adı: Kızkasor [ Erm ]
    Büyükdere köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Büyük Kocuktur/Kocoktor [ Erm ]
    Cennetpınarı köy - Pazaryolu - Erzurum
1946 MYK: Pahnis
1928 K: Paxnis [ Erm pağnik' gen. pağnits "hamamlı" ]
    Cevizlidere köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Çopurgens [ Erm ]
    Çaydere köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Vakşen [ Erm ]
    Çiftepınar köy - Pazaryolu - Erzurum
1946 MYK: Padirgens
1928 K: Badirgens [ Erm badrgents "patrikler" ]
■ Patrik burada muhtemelen `Bizans soylusu` (patrikios) anlamında. SN
    Dikmetaş köy - Pazaryolu - Erzurum
1946 MYK: Kıpanıs
E1902 Epr: K'pants [ Erm ]
    Esenyurt köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Xırdanos/Xırdamos [ Erm ]
    Göztepe köy - Pazaryolu - Erzurum
Eski adı: Mezexrek [ Erm medz akrag "büyükçiftlik" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Hacılar köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Decerek [ Erm dacarig "kilisecik" ]
    Karataş köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Engücek [ Erm ınguzag "kozlu" ]
    Konakyeri köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Küskür/Köskör [ Erm ]
    Korkut köy - Pazaryolu - Erzurum
Eski adı: Gorgot [ Erm ]
    Kozlu köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Tıraxt [ Erm traxd "cennet" ]
    Köşeyolu köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Hantıs [ Erm "meralar" ]
    Kuymaklı köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Abrans [ Erm abrans "mülkler" ]
    Kümbettepe mah Pazaryolu - Pazaryolu - Erzurum
Eski adı: Orta Norgah [ Erm norkeğ "yeniköy" ]
    Laleli köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Gındıs [ Erm ]
    Meşebaşı köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Arnas [ Erm ]
    Pamukludağ köy - Pazaryolu - Erzurum
1946 MYK: Gindeherek
1928 K: Gındeherek [ Erm ]
    Pazaryolu ilçe - Pazaryolu - Erzurum
1946 MYK: Norgah
1928 K: Yukarı Norkax [ Erm norkeğ "yeniköy" ]
    Sergenkaya köy - Pazaryolu - Erzurum
Eski adı: Mirkanıs [ Erm ]
    Şehitlik köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Ekiger [ Erm ]
    Yaylalı köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Cırasor [ Erm çratsor "suludere" ]
    Yaylaözü köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Xozaxpür
E1902 Epr II.187: Xozaxpür [ Erm "domuzçeşme" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
    Yiğitbaşı köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Sodens [ Erm ]
   Gülçimen köy - Pazaryolu - Erzurum
1928 K: Varinces/Varcens [ Erm ]
    Atyolu köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Kod/Koğut [ Erm k'oğud ]
■ 20. yy başında Alevi yerleşimi.
    Aydoğdu köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1928 K: Muşéğ
R1889 RAl: Mşex [ Erm mşeğ "dumanlı" ]
■ 20. yy başında Alevi yerleşimi.
    Beşpınarlar köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
R1889 RAl: Vağaver [ Erm vağaver "eskiören" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Çamlıalan köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Armaşén [ Erm armaşén/armenaşén "Arim/Armen (?) köyü" ]
■ 20. yy başında Alevi yerleşimi.
    Değirmenlidere köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1928 K: Avındir
R1889 RAl: Ağundir [ Erm ]
■ 20. yy başında Kürd yerleşimi.
■ Ahıskalı Türk yerleşimi. metonio
    Dokuzelma köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Şamkos [ Erm ]
■ 20. yy başında Kürd yerleşimi.
    Esence köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1946 MYK: Pegir
R1889 RAl: Pager [ Erm "ağıllar" ]
■ 20. yy başında Kürd yerleşimi.
■ Ahıskalı Türk yerleşimi. metonio
    Gülveren köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1928 K: İznos [ Erm yeznots "sığırlık" ]
R1889 RAl: Yeznadzor [ Erm yeznatsor "sığırdere" ]
■ 20. yy başında Kürd yerleşimi.
■ Karakeçili Türkmen yerleşimi* metonio
    Yazılı köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1960 DİE: Ildır
1928 K: Nazırvanis
R1889 RAl: Nazirvank [ Erm ]
■ 20. yy başında Alevi yerleşimi.
    Kayalısu köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1928 K: Çaksor
R1889 RAl: Çaxtsor [ Erm ]
■ 20. yy başında Alevi yerleşimi.
    Köroğlu köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1928 K: Dignaskor [ Erm ]
    Nişantaşı köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Keyvank [ Erm keğvank' "güzelmanastır" ]
■ 20. yy başında Alevi yerleşimi.
    Ormanlı köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1928 K: Ersinek
R1889 RAl: Arsenek [ Erm ]
■ 20. yy başında Türk/Hayhorom yerleşimi.
    Penek köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Penek
E390, E666 Pav, Aşx: Panag Ark'uni [ Erm "(kral) ordugâhı" ]
■ 20. yy başında Türk/Hayhorom yerleşimi.
■ Eski Ermeni tarihinde Tayk'/Dayk ilinin (Yusufeli'ndeki İşxan ile birlikte) yönetim makamı ve 3. yy'dan itibaren Mamikonyan bey sülalesinin ordugâhı idi. Kasaba yakınında halen harabe olan devasa kilise 7. yy'da Gatoğigos Nerses Şinoğ tarafından inşa ettirilmiştir. SN
    Sarıkayalar köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Muşéğkışla [ Erm muşeğ "öz." ]
■ 20. yy başında Kürd yerleşimi.
■ Ahıskalı Türk yerleşimi. metonio
    Yelkıran köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1928 K: Murxél
R1889 RAl: Muxrel [ Erm ]
■ 20. yy başında Kürd yerleşimi.
    Yeşildemet köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1928 K: İğnaki [ Erm ]
    Yünören köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Kerkılox [ Erm k'arklux "taşbaşı" ]
■ 20. yy başında Kürd yerleşimi.
■ Ahıskalı Türk yerleşimi* metonio
    Yürekli köy - Şenkaya (Akşar bucağı) - Erzurum
1928 K: Zadgerek [ Erm zadakrag "yalınçiftlik" ]
    Aktaş köy - Şenkaya (Gaziler bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Vartanud [ Erm vartenud? "güllü" ]
■ 20. yy başında Alevi yerleşimi.
■ Veya Vartanud `Vartanlı (öz.)`. SN
    Çatalelma köy - Şenkaya (Gaziler bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Nüsünk [ Erm ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Dörtyol köy - Şenkaya (Gaziler bucağı) - Erzurum
1928 K: Zedrekom [ Erm ]
■ Kürd yerleşimi metonio
    Esenyurt köy - Şenkaya (Gaziler bucağı) - Erzurum
1928 K: Norşen [ Erm norşén "yeniköy" ]
    Gaziler köy - Şenkaya (Gaziler bucağı) - Erzurum
1928 K: Bardız
R1889 RAl: Bardus
E666 Aşx: Bardéz [ Erm "bahçe" ]
■ 20. yy başında Hayhorom yerleşimi.
■ Eski Ermeni tarihinde Bardizats P'or (`Bahçeler çukuru`) adı verilen yörenin merkez kasabasıdır. SN
■ Yaptığım tarihi araştırma ve tez incelemelerinde Bardız adının tarihte ilk olarak Partlılar/Arşaklılar (M.S. 42-430) döneminde geçtiğini öğrenmiş bulunuyoruz. Kür Aras boylarına hakim olan Partlılar’ın son dönemine ait Coğrafi konumlamasını ve Sancak teşkilatını anlatan Kohrenli’ye atfedilen eserde Oltu, Yusufeli çevresindeki Çoruh boylarını içine alan 8 Sancaklı Tayk diğer bir adıyla Taveli eyaletinin 3 Sancağı olarak Bardızat Por ( Bardızlılar) yani Bahçeler, Bostanlar Dersi adıyla ilk defa anılmaktadır. Kaşgarlı Mahmud’un büyük eseri Divanü Lügat-it Türk adlı büyük sözlükte “ Bahçe ve Bostan” anlamına gelen “Borduz/Burduz” sözünün günümüzden yaklaşık 1590 yıl önceki Bardızat adıyla aynı olması Bardız adının Türkçe olduğunu ispatlamaktadır. Bugüne kadar Bardız’a atfedilen isimlerin hepsi halkımız, bölgede yaşayanlar tarafından bir şekilde uydurup söylendiği ve tarihi dayanağı olmadığını rahatlıla söyleyebilirim. Bardız adı “Bahçeler/Bostanlar Deresi” Anlamını taşımakta olup özbeöz Türkçe’dir. Yine Afganistan’da Bardız adıyla başka bir yerleşim merkezinin bulunması bu ismin Orta Asya’dan Anadolu’ya taşındığını göstermektedir. Bardız’ın coğafi ve tabiat yapısına bakıldığında da “Bahçeler/Bostanlar Deresi “ adıyla örtüşen bir yapısı olduğu da görülmektedir. Bu bağlamda Bardız Ermenice yada Rumca bir sözcük değildir. Tarihi kayıtlarda geçtiği şekliyle kullanılması ve 1960 yılında İç İşleri bakanlığı tarafından Gaziler olarak değiştirilen Bardız’ımızın tarihi adın tekrar geri iadesi hususunda bir kamuoyu oluşturulması ve bu konuda resmi temasların yapılması şahsi önerimdir. Türker Gedik
    İçmesu köy - Şenkaya (Gaziler bucağı) - Erzurum
1928 K: Aşağı Hamas [ Erm ]
    Kaynak köy - Şenkaya (Gaziler bucağı) - Erzurum
1928 K: Çermik [ Erm çermug "ılıca" ]
    Oyuktaş köy - Şenkaya (Gaziler bucağı) - Erzurum
1928 K: Üskühat [ Erm vosgehad "altınekin" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Yoğurtçular köy - Şenkaya (Kömürlü bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Zuvart [ Erm zvart' "sevinçli, şen" ]
    Beykaynak köy - Şenkaya (Kömürlü bucağı) - Erzurum
1928, 1946 K, MYK: Pertuvan
E1902 Epr I.397: Pertavank' [ Erm "kalemanastır" ]
    Evbakan köy - Şenkaya (Kömürlü bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Soğomonkale [ Erm soğomon pert "Süleyman kalesi" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Gözalan köy - Şenkaya (Kömürlü bucağı) - Erzurum
1928 K: Hékesor
R1889 RAl: Ekadzor [ Erm ayketsor "bağdere" ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    İnceçay köy - Şenkaya (Kömürlü bucağı) - Erzurum
1946 MYK: Pancırot
E1902, 1928 Epr, K: Pançırud [ Erm pançrod "sebzeli, pancarlı" ]
■ 20. yy başında Rum yerleşimi.
    Özyurt köy - Şenkaya (Kömürlü bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Barik [ Erm ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Paşalı bld - Şenkaya (Kömürlü bucağı) - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Berdik [ Erm pertig "kalecik" ]
■ 20. yy başında Kürd yerleşimi.
    Sarıyar köy - Şenkaya (Kömürlü bucağı) - Erzurum
1946 MYK: Cakos
1928 K: Cakosi
R1889 RAl: Caxkos [ Erm ]
■ 20. yy başında Kürd yerleşimi.
    Yaymeşe köy - Şenkaya (Kömürlü bucağı) - Erzurum
1928 K: Tecirik [ Erm dacarig "kilisecik" ]
    Gezenek köy - Şenkaya - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Posik [ Erm po'sig "çukurca" ]
■ 20. yy başında Hayhorom yerleşimi.
    Sındıran köy - Şenkaya - Erzurum
1928 K: Ekrek
R1889 RAl: Akrag [ Erm "çiftlik" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Turnalı köy - Şenkaya - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Kotik [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Türk yerleşimi metonio
    Yeşilkaya köy - Şenkaya - Erzurum
R1889 1928 RAl, K: Mitinder [ Erm ]
■ 20. yy başında Türk yerleşimi.
    Zümrüt köy - Şenkaya - Erzurum
R1889 1946: Pertus
E1902 Epr I.398: Pertıs [ Erm pertk' akk. pertıs "kaleler" ]
E666 Aşx: Pertats P'or (idari bölge) [ Erm "kaleler çukuru" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Eski Ermeni tarihinde Pertats Por բերդաց փոր (`Kaleler çukuru`) adı verilen yörenin merkezi olan Pertk veya Pertig hisarıdır. Pertıs aynı ismin akkuzativ çoğul halidir. SN
    Geçit köy - Tekman - Erzurum
1928 K: Madrak [ Erm madr'ag "kilisecik" ]
    Tekman ilçe - Tekman - Erzurum
1928 K: Tatos [ Erm ]
    Aksu köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Axpısor
E1902 Epr: Ağprtsor [ Erm "pınarlıvadi" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Aktaş köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Petxar
E1902 Epr: Pet'xar [ Erm ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Alanpınar köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Poçens
E1902 Epr: Boç'ents [ Erm "kuyruklar" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Arılı köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Miğrekom
E1902 Epr: Meğrakom [ Erm "balmezra" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Çamlıca mah Tortum - Tortum - Erzurum
1960 DİE: Aşağısivri
1928 K: Lısgav süfla
E1902 Epr: Varin Lsgav [ Erm "aşağı Lısgav" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Ballı köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Meğus
E1902 Epr: Meğuts [ Erm "kovanlık" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Çakıllı köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Varçin/Varşin [ Erm varişén "aşağıköy" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Çardaklı köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Çınaçur
E1902 Epr: Sığnaçur [ Erm tsıgnaçur "balıklıdere" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Çaylıca köy - Tortum - Erzurum
Eski adı: Gormeri [ Erm garmir anabad "kızıl manastır" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Demirciler köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Ekrek
E1902 Epr: Akarag [ Erm "çiftlik" ]
■ Hemşinli yerleşimi metonio
    Doruklu köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Soxtorot
E1902 Epr: Sıxtorod [ Erm "sarmısaklı" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    İncedere köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Pişingos
E1902 Epr: P'şngots [ Erm "dikenlik" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Kapıkaya köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Keğik
E490 Parp: Keğik [ Erm "köycük" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Karlı köy - Tortum - Erzurum
E1902, 1928 Epr, K: Norşén [ Erm "yeniköy" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Hemşinli/Türk yerleşimi metonio
    Kazandere köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Zinavur
E1902 Epr II.248: Tsınavor/Dzınavor [ Erm "karlı?" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Kırmalı köy - Tortum - Erzurum
E1902, 1928 Epr, K: Dankar [ Erm dank'ar "evkaya" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Meydanlar köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Xaşudvank [ Erm xaşudvank' "davarlı manastır" ]
E1902 Epr II.138: Xaşud/Xaşnud [ Erm xaşnud "davarlı" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Erm xaşn `küçükbaş hayvan sürüsü`. SN
■ Türk yerleşimi metonio
    Peynirli köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Koğanıs
E1902 Epr II.51: Koğonts [ Erm "haramiler" ]
■ Hemşinli yerleşimi metonio
    Taşbaşı köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Kazarens
E1902 Epr: Ğazarents [ Erm "Ğazarlar öz." ]
■ Erm Ğazar adı Lazarus karşılığıdır. SN
    Taşoluk köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Xınzorik süfla
E1902 Epr: Xntsorig var [ Erm "aşağı elmacık" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Tatlısu köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Moxçur [ Erm Moxrçur "külsuyu" ]
    Tipili köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Vağtanos
E1902 Epr: Vaxtangats [ Erm "Vaxtanglar (öz.)" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Vaxtang yaygın bir Gürcü erkek adıdır. SN
■ Türk yerleşimi metonio
    Tortumkale köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Tortumkale
E490 Parp: Ok'ağe [ Erm ]
■ Tarihi Okağe/Vokağe kalesi iken 16. yy'dan itibaren Tortum Nehrinin adıyla anılan kazanın merkezi olmuştur. SN
■ Türk yerleşimi metonio
    Vişneli köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Ekik [ Erm aykig "küçükbağ" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Yağcılar köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Karinkos
E1902 Epr: K'aringets [ Erm "mil taşı, dikmetaş" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Hemşinli yerleşimi metonio
    Yamankaya köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Xınzorik ulya
E1902 Epr: Xntsorig ver [ Erm "yukarı elmacık" ]
■ Kürd yerleşimi (Şêxbizin aşireti).
■ Hemşinli, Karakeçili Türkmen ve Şeyhbızın Kürd yerleşimi metonio
    Yellitepe köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Karsik
E1902 Epr: Garsig [ Erm "küçük Kars?" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Yukarısivri köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Lısgav ulya
E1902 Epr: Verin Lsgav [ Erm "yukarı Lısgav" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Ziyaret köy - Tortum - Erzurum
1928 K: Xosbirik
E1902 Epr: Xozbrig [ Erm "bir tür ot" ]
■ Hemşinli yerleşimi metonio
    Bağbaşı bld - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1928 K: Xaxu
1282 Bibi §49: Xax [ Erm Xax gen. Xaxu ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Ünlü Xaxu manastırı (Erm Xaxuvank') 10. yy sonlarında Tayk' hükümdarı David Magistros tarafından inşa edilmiştir. Halen sağlam olup cami olarak hizmet vermektedir. 20. yy başında köy nüfusu 467 Ermeni ve 210 Türk idi. ■ Esas isim Xax olup, Xaxu bunun Ermenice genitiv halidir (Xaxu keğ = `Xax köyü`). Xax sözcüğünün anlamı açık değildir. SN
■ ■ Bu ünlü manastırı (Gürcüce: Xaxulis Monasteri / ხახულის მონასტერი) Tao hükümdarı Büyük David III Kurapalati (Gürc.: Davit Didi Kurapalati / დავით დიდი კურაპალატი) tarafından inşa edilmiştir. Esas ismi "Xax" değil ve "Xaxu" bunun Ermenice genitiv hali değildir, Eski adı ''Xaxuli''. Eski Gürcüce 'Xaxu-' “soğan” anlamına geliyor, "Xaxuli/ხახული" — Soğanlı. GEO
■ Hemşinli/Türk yerleşimi metonio
    Cihanlı mah Şenyurt - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1928 K: Meksor
E1902 Epr: Markatsor [ Erm "çayırdere" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Çataldere köy - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1928 K: Korker
E1902 Epr: Kork'er [ Erm "kilimli?" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ Hemşinli yerleşimi metonio
    Derinpınar köy - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1928 K: Axpirik
E1902 Epr: Ağprig [ Erm "pınarcık" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Dikmen köy - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1928 K: Sürbehan
E1902 Epr: Surp Ohan [ Erm "Aziz Ohan (Ohannes, Yahya)" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Kaleboynu mah Şenyurt - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1928, 1946 K, MYK: Çağirnis/Çagirnis [ Erm ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Pehlivanlı bld - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1928 K: Vıxik
E1902 Epr: Vxig [ Erm ]
    Suyatağı köy - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1928 K: Aburnés
E1902 Epr: Abr'nes [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
    Şenyurt bld - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1960 DİE: Uncular
1946 MYK: Kiska
1928 K: Kisxa
E1902 Epr: K'tsxa [ Erm ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi.
■ "20. yy başında Ermeni yerleşimi" ifadesi gözden geçirilmeli. 1900'lü yılların başında bu ifadeyi destekleyecek herhangi bir anlatı söz konusu değildir. 1840'lı yıllara ait komşu köylerde (Karlı, Tipili -Norşin, Haşut) Ermenilerin yaşadığına ve Kiska yaylasına geldiklerine dair anlatılar mevcuttur. gürbüz aydın
■ Türk yerleşimi metonio
    Uzunkavak köy - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
E1902, 1928 Epr, K: Verinkéğ [ Erm "yukarıköy" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ Hemşinli yerleşimi metonio
    Yazyurdu köy - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1928 K: Axçirik
E1902 Epr: Ağçrig [ Erm "küçük tuzla" ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Serdarlı bld - Tortum (Şenyurt bucağı) - Erzurum
1960 DİE: Yukarıkatıklı
1928 K: Yukarıödik [ Erm hodig "otlak" ]
■ Hemşinli/Türk yerleşimi metonio
■ % 60’ının Türk, % 40 Hemşinli Yerleşimi Türk
    Bahçeli mah Tortum - Tortum - Erzurum
E1902 Epr: Samsor [ Erm ]
■ Türk yerleşimi metonio
    Konak mah Tortum - Tortum - Erzurum
Eski adı: Os mah. [ Erm ots "yılan" ]
■ 9.03.1953'te Konak adıyla köy statüsü kazandı. SN
■ Türk yerleşimi metonio
    Söğütlü mah Tortum - Tortum - Erzurum
1928 K: Moxurtap
E1902 Epr: Moxrdap' [ Erm "küldüzü" ]
    Balıklı köy - Uzundere - Erzurum
1946 MYK: Zihik
1928 K: Zıxek
E1902 Epr II.243: Dzıxeg [ Erm "baca" ]
■ Köyün arkasındaki dağın adı Dzıxegasar (`baca dağı`) olarak kaydedilmiştir. SN
    Cevizli köy - Uzundere - Erzurum
E1902, 1928 Epr, K: Xatğa [ Erm ]
■ Türk Yerleşimi Türk
    Çağlayan köy - Uzundere - Erzurum
E1902, 1928 Epr, K: Tév [ Erm tev "kol" ]
■ Ahıska Türk Yerleşimi Türk
    Çamlıyamaç köy - Uzundere - Erzurum
1928 K: Öşkvank
E1902 Epr I.221: Aşunk'avank' [ Erm "Aşunk Manastırı" ]
■ ■ Gürcüce: Oşk'i (ოშკი). GEO
    Dikyar köy - Uzundere - Erzurum
1928 K: Üngüzek
E1902 Epr: Inguzeg [ Erm "kozca" ]
■ Kıpçak Türk Yerleşimi Türk
    Gölbaşı köy - Uzundere - Erzurum
1928 K: Öşk
E1250, E1902 Var, Epr I.221, Epr I.221: Aşunk' [ Erm ]
■ Kıpçak Türk Yerleşimi Türk
    Sapaca köy - Uzundere - Erzurum
1928 K: Öşkisor
E1902 Epr: Aşunk'i tsor [ Erm "Aşunk deresi" ]
■ Kıpçak Türk Yerleşimi Türk
    Ulubağ köy - Uzundere - Erzurum
1928 K: Xars
E1902 Epr: Gars [ Erm "Kars?" ]
    Uzundere ilçe - Uzundere - Erzurum
1865, 1928: Azort
E666 Aşx: Azort [ Erm ]
■ Eski Ermeni tarihinde Azortats P'or (`Azortlar çukuru`) adı verilen yörenin merkez kasabası idi. ■ Eski Azort ile Erikli (Oset), Cömertler (Avşen) ve Çaybaşı (Cala) köylerinin birleşmesiyle 1955'te belediye oldu. SN
■ ■ Gürcüce: Azort'i (აზორტი). GEO